Ο οικονομικός ολοκληρωτισμός των αγορών

Από τις απαρχές της ιστορίας του ανθρώπινου είδους ο απλός άνθρωπος αναζητούσε την απελευθέρωσή του από τους φυσικούς, οικονομικούς και αργότερα κοινωνικούς παράγοντες που τον καταδυνάστευαν. Και παράλληλα, οι δυνάμεις που ήθελαν να τον εξωθήσουν στη δουλεία, και να τον χειραγωγήσουν γνώριζαν πολύ καλά ότι έπρεπε να τον διατηρούν σε κατάσταση φόβου και ημιάγνοιας για να ευοδωθούν οι φιλοδοξίες τους. Έτσι περνούσε το είδος μας από την μια εποχή στην άλλη, και ουσιαστικά εξελισσόταν και επανατοποθετούνταν κάθε φορά σ ένα νέο πλαίσιο, αντίστοιχο της κάθε εποχής, η σύγκρουση ανάμεσα στις δύο αυτές αρχετυπικές τάσεις του ανθρώπου. Και πιο συγκεκριμένα, η ελευθερία μέσω της συλλογικότητας απέναντι στον ατομισμό και την αναζήτηση πλούτου μέσω της εκμετάλλευσης ανθρώπων και συγκυριών. Μ αυτά και μ αυτά, φτάνουμε στον 20ο αιώνα, όπου καταμεσής του ψυχρού πολέμου, η πρακτική της συναισθηματικής αποδόμησης του ανθρώπου προκρίνεται από συγκεκριμένους και πανίσχυρους πολιτικο-οικονομικούς κύκλους, ως η ενδεδειγμένη λύση για την επιβολή των αρχών της αγοράς και του κέρδους στην κοινωνία. Η διασπορά του φόβου και η ρευστοποίηση του ατομικού ασυνειδήτου ευοδώνεται και ο νέος άνθρωπος, ο ικανός πλέον να πιστέψει και να βασιστεί πάνω σε οποιονδήποτε πολιτικό του καθησυχάσει για λίγο τους φόβους του που ο ίδιος άλλωστε του εμφυσάει, είναι πραγματικότητα. Οι εμπνευστές της μεθοδολογίας που έχει ως στόχο την πολιτική και οικονομική καταδυνάστευση των μαζών από τους κανόνες της αγοράς εμπνέονται διαρκώς νέους τρόπους για να εφαρμόσουνε τα αποτελέσματα των πειραματικών ερευνών τους στην ψυχομετρία σε μεγαλύτερη κλίμακα ανθρώπων. Κι όσο το κόλπο πετυχαίνει τόσο περισσότερο αποθρασύνονται και δοκιμάζουν κάθε φορά κάτι ακόμα πιο προωθητικό των διαχρονικών σχεδιασμών τους. Σ αυτό το κλίμα, που δημιουργείται, σχεδόν πάντα από τις κυβερνήσεις των τρομοκρατημένων πολιτών, ώστε να καταφέρνουν να περνούν τα μέτρα εκείνα που παραβιάζουν τα δικαιώματα και περιορίζουν τις ελευθερίες των υπηκόων τους, ένα μέρος της φιλελεύθερης πλευράς των διανοουμένων αναλαμβάνουν την ιδεολογική αιτιολόγηση και το λανσάρισμα του εγκλήματος στην κοινωνία. Η βασική ιδέα της φιλοσοφίας τους είναι πως έτσι έχουν τα πράγματα, αυτός είναι ο κόσμος μας και πως οι αγορές δικαιολογημένα είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού επειδή διαθέτουν την δύναμη να μας δανείζουν. Κανείς, όμως από αυτούς δεν μπαίνει ποτέ στον κόπο να αναρωτηθεί, υπό ποιες προϋποθέσεις τα χρηματοπιστωτικά αυτά ιδρύματα αποκτούν αυτό το αιματοβαμμένο κεφάλαιο που αβγατίζουν εν συνεχεία με εκβιασμούς και δόλια οικονομικά παιχνίδια. Και κυρίως αν γνωρίζουν ότι υπερασπίζονται μια διαδικασία που κρύβει πιθανότατα στον πυρήνα της ενδείξεις οικονομικού εγκλήματος. Εκτός, φυσικά, αν αποδεχόμαστε ότι αυτοί, οι δέκα, είκοσι, τριάντα, πενήντα άνθρωποι, που τους δίνουμε υπερφυσικές διαστάσεις ονομάζοντάς τους "αγορές" κινούνται σ έναν κύκλο τίμιας επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αυτοί που επί της ουσίας δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να δανείζουν στους λαούς, τα χρήματα που τους αποσπούν με τεχνητές κρίσεις, πολέμους, φαύλες πρακτικές, εκμεταλλευόμενοι την απουσία πολιτικού κεφαλαίου. Αναφέρομαι, όταν μιλώ για διανοούμενους αυτής της νοοτροπίας σε όλους εκείνους που συχνά θα τους ακούσετε να συστήνουν μέσω των άρθρων, των βιβλίων και των ομιλιών τους, τους διάφορους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να ενταχθούμε, σ έναν κόσμο που εν πολλοίς ούτε μας εμπνέει, ούτε και μας αντιπροσωπεύει, ώστε να πονέσουμε όσο το δυνατόν λιγότερο κατά την προσαρμογή. Η απόλυτη ελευθερία και η αυτορύθμιση των αγορών τους φανατίζει με τρόπο που να μην μπορούν να διακρίνουν τις αγκυλώσεις που στρεβλώνουν το ιδεολογικό τους υπόβαθρο. Είναι οι παρωπίδες του φιλελευθερισμού, που δεν επιτρέπουν σε σκεπτόμενα όντα να διακρίνουν ότι εξαπλώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο μια τετραγωνισμένη μορφή φασισμού που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε οικονομικό ολοκληρωτισμό. Τους κινδύνους του οποίου περιέγραψε καλύτερα από τον καθένα ο Άλντους Χάξλεϋ.

Απηυδισμένοι απ την συνειδητοποίηση της πραγματικότητας και την υποθετική αδυναμία τους να αντιδράσουν στα μαζικά κύματα επιθέσεων που εκτοξεύει η οικονομική ελίτ, οι πολίτες αναζητούν ανεπιτυχώς εναλλακτικές λύσεις σε διαφορετικούς πολιτικούς χώρους και ανθρωποκεντρικές ιδεολογίες. Εκεί διακρίνουν φθαρμένες ιδεοληψίες και ξεχασμένα συνθήματα που όχι μόνο ικανά να δώσουν λύσεις δεν μοιάζουν, αλλά ούτε και μια ουσιαστική παρηγοριά. Τελικά, η πιο αποτελεσματική άμυνα των πολιτών του κόσμου απέναντι σ αυτή τη λαίλαπα που δεν θα καλμάρει ποτέ, όσο υπάρχει ακόμα διάθεση για υποχώρηση στο φόβο και μοιρολατρία, είναι η ανάδειξη της ατομικής ευθύνης, όπου ο κάθε άνθρωπος παίρνει στα χέρια του τη ζωή του και την εξέλιξη της προσωπικότητάς του, ώστε να μάθει να διακρίνει το φυσιολογικό από το μη πραγματικό, και τους πραγματικούς λόγους ανησυχίας από το φάντασμα του φόβου.

Είναι τελικά η επικράτηση της ψύχραιμης και καθαρής σκέψης, που θα δώσει την απάντηση, σ έναν κατασκευασμένο γρίφο. Κι αν ποτέ δημιουργηθεί μια συλλογικότητα, εξελιγμένων ατομικοτήτων, που καμιά δύναμη στον κόσμο δεν θα καταφέρει να τεστάρει τις αντοχές που θα μπορεί πιθανότατα να αναπτύξει απέναντι στις ισχυρές πιέσεις που πιθανότατα θα δέχεται από τους καλά συντονισμένους κύκλους, οι οποίοι έχουν αναγάγει το κέρδος σε ελκυστική θεότητα και παντοδύναμο άρχοντα του σκοτεινού τους βασιλείου, η ανθρωπότητα θα έχει πραγματοποιήσει ένα καθοριστικό βήμα προς το δικό της μέλλον. Το αύριο, που θα χαρακτηρίζεται από την ώριμη γενναιότητα του συνειδητοποιημένου ανθρώπου.