Το τέλος της ιδιωτικότητας

Το Facebook είναι εδώ και καιρό για τα εκατομμύρια ενεργών μελών του κάτι πολύ περισσότερο από μια δημοφιλής υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης.

Είναι, στην πραγματικότητα, μια καθημερινή έξη, ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους, μια αδιαπραγμάτευτη συνήθεια, που όμως φέρνει δραματικές αλλαγές στη συμπεριφορά των ανθρώπων, οι οποίοι εκπαιδεύονται πια να διατίθενται υπερβολικά στο διαδίκτυο την ώρα που κλείνονται όλο και πιο βαθιά στο “καβούκι τους” στην πραγματική ζωή. Η πολύ γνώριμη εικόνα του ζευγαριού, για παράδειγμα, που κάθεται αντικρυστά και ανοίγει τα λαπ τοπ του στο τραπεζάκι της καφετέριας είναι χαρακτηριστική και φανερώνει τις διαστάσεις του προβλήματος. Έχουμε να πούμε, λοιπόν, τόσα πολλά μέσα από το διαδίκτυο αλλά τόσα λίγα όταν βρισκόμαστε πρόσωπο με πρόσωπο; Κι όλο αυτό το πράγμα που φαντάζει τόσο μοντέρνο και σύγχρονο, ώστε κάθε προσπάθεια για αληθινή σαρκική επικοινωνία να μοιάζει ξεπερασμένη από τις εξελίξεις, σε τι είδους μέλλον μας οδηγεί;

Ουσιαστικά πρόκειται για την συνειδητή καλλιέργεια και τη μεθοδική προετοιμασία, βήμα προς βήμα, ενός κοινού που παραδίδει εκουσίως σε ιδιωτικές, δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμούς όσες πληροφορίες χρειάζονται για να προωθήσουν με στοχευμένο τρόπο τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους. Φυσικά, στην πιο αθώα ενδεχόμενη εκδοχή της επεξεργασίας των δεδομένων.

Κι αφού μιλάμε επί της ουσίας για μια ηθελημένη παραχώρηση της ιδιωτικότητάς μας, αρχικά έστω και σε ένα ελεγχόμενο κοινό, είναι υποκριτικό να μιλάμε τελικά για καταπάτηση απορρήτου από πλευράς εταιρείας, η οποία όπως κάθε άλλη στοχεύει στην κερδοφορία. Και ως γνωστόν, το πιο σκληρό νόμισμα του παρόντος είναι η πληροφορία. Κι ένα περισσότερο αυτή που αποσπάται αβίαστα, άρα μπορεί και να αξιοποιηθεί καταλλήλως.

Η απεμπόληση λοιπόν του δικαιώματος στην ιδιωτικότητα, που αποτελεί την προμετωπίδα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξυπηρετεί πλήρως ολόκληρο το οικονομικό σύστημα κι ως εκ τούτου, ότι δεν κατάφεραν κάποτε να επιτύχουν τα πιο απολυταρχικά καθεστώτα, σήμερα το επιτυγχάνει η τεχνολογία με τρόπο φιλικό, ήπιο και εντελώς αναίμακτο, που θα ζήλευαν και οι πιο στυγμοί δικτάτορες.

Ουδέν κρυπτόν, λοιπόν, υπό τον ήλιο του διαδικτύου και κάθε λογής παράπονα και διαμαρτυρίες για τις πολιτικές που ακολουθούνται ως προς την προστασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών ηχούν τουλάχιστον προσχηματικά και υποκριτικά. Γιατί τελικά, όσο ξεπερασμένη θεωρείται σήμερα η θελεμιώδης πρωταρχική φιλοσοφία των ιθυνόντων του Facebook, όταν δημιούργησαν μια υπηρεσία που προσέφερε την δυνατότητα στους χρήστες της να αναζητήσουν παλιούς τους φίλους, τόσο η σημερινή πραγματικότητα της ήπιας αντίδρασης μερίδας των χρηστών στους όρους που επιβάλλουν οι διαχειριστές του site, θα φαντάζει μετά από λίγα χρόνια μακρινή και απλησίαστη.