Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2010

Leos Aqua Aqua



Ξημερώματα Παρασκευής, τέλη χειμώνα, σιδηροδρομικός σταθμός Θεσσαλονίκης. Περιμένοντας το τρένο για Αθήνα, το οποίο όπως μαθαίνουμε από την αναγγελία στα μεγάφωνα θα έχει τη φυσιολογική του 40λεπτη περίπου καθυστέρηση, στέκομαι στην άκρη της γραμμής 5. Η αγόγγυστη αμαξοστοιχία είχε γονατίσει και πάλι κάπου στην Θράκη. Έχω μάθει να αναγνωρίζω σ αυτές τις καθυστερήσεις θετικά προμηνύματα, καθώς μοιάζουν κάπως με αυτό που εννοούν οι τραγουδιστές όταν λένε πως αν μια συναυλία ξεκινήσει μ ένα λάθος, όλα θα κυλήσουν άψογα μέχρι το τέλος της. Καμιά τριανταριά άνθρωποι γύρω μου, κρατώντας μικρές και μεγαλύτερες βαλίτσες περιμένουν στωικά για να ολοκληρωθεί το φαλτσάρισμα του ΟΣΕ, στις μικρές ώρες του Σαββάτου. Για λίγο η καθημερινότητα μοιάζει να έχει παγώσει μέσα σε μια εξεζητημένη ποικιλία κουρασμένων προσώπων και νυσταγμένων ματιών.
Είναι ακριβώς η ώρα, που οι εικόνες γύρω μου αρχίζουν να αποκτούν ένα εύθραυστο πλαίσιο, εκείνη ακριβώς την πορτίτσα του παραμυθιού που προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το όνειρο για να ξεχυθεί μακριά από τον ασφυκτικό μητρικό εναγκαλισμό του υποσυνείδητου. Κρίμα, όμως, που ακόμα είμαι ξύπνιος γιατί διαισθάνομαι ότι κάτι καλό θα συνέβαινε απόψε στον ύπνο μου.

Στα 35 ακριβώς λεπτά από την ολοκλήρωση της αντίστροφης μέτρησης για την επιβίβασή μας στην περίφημη υπερταχεία, με πλησιάζει ένας ηλικιωμένος κύριος με κάτασπρα μακριά μαλλιά. Μιλάει αγγλικά με βαριά γερμανική προφορά και με ρωτάει αν κατάλαβε καλά ότι το τρένο θα έχει 35λεπτη καθυστέρηση. Του απαντώ καταφατικά και αποθέτει στο έδαφος τη μεγάλη τσάντα και το βαλιτσάκι που κρατάει, χωρίς ίχνος διαμαρτυρίας.
Κατόπιν μου απευθύνει ένα ερώτημα, που ακόμη δεν έχω καταφέρει να απευθύνω στον ίδιο μου τον εαυτό.
-Γράφετε; Είμαι σίγουρος ότι γράφετε, μου λέει.
Του λέω ότι ασχολούμαι με το γράψιμο και δείχνω αιφνιδιασμένος με την ευστοχία του.
Ξεσπάει σ ένα τρανταχτό αλλά σύντομο γέλιο, από αυτά που καλύπτουν στη στιγμή κάθε αίσθηση απόστασης και θρυμματίζουν κάθε υπόνοια καχυποψίας και με την ίδια βεβαιότητα μου λέει πως είναι σίγουρος ότι μιλάω και ιταλικά. Όλα αυτά του τα είχε εμπιστεύθεί η αύρα μου, παραδέχθηκε.
Χαμογελαστά του απαντώ ότι έχει πέσει και πάλι μέσα, αν και όχι με όση ευχέρεια θα ήθελα.
Μου κάνει ένα πρόχειρο τεστ γλώσσας και αφού διαπιστώνει ότι το περνάω με επιτυχία με κάνει να αισθανθώ ότι μιλάω επαρκέστατα αγγλικά και ιταλικά κι ότι μπορούμε να συνεννοηθούμε άψογα. Διαπιστώνω ότι από τη στιγμή που με κάνει να το πιστεύω αυτό το βλέπω να υλοποιείται και στην πράξη.
Είναι Αυστριακός, ζωγράφος, μα πάνω απ όλα ένας φτερωτός άνθρωπος.
Αναβλύζει φως, χαρά και πνεύμα, στην πραγματικότητα χαμογελάει με όλο του το σώμα το οποίο μοιάζει σαν να μπορεί να το εγκαταλείπει με μεγάλη άνεση μαζί με τα βαριά εγκόσμια όταν αρχίζει να μου μιλάει για τη δουλειά του. Ένα φως τυλίγει το υποφωτισμένο σκέπαστρο του σταθμού και δεν είναι άλλο από τη λάμψη της επίγνωσης ενός ανθρώπου που ανακάλυψε ομορφιά στα ελάσσονα ξεφτίδια της ζωής.
Μαθαίνω ότι έζησε στη Νότια Ιταλία κι ότι τώρα κατευθύνεται προς τις Κυκλάδες για να κάνει αυτό που τον συνεπήρε μια και καλή στην ζωή του. Να ζωγραφίσει τις αντανακλάσεις του ορατού κόσμου επάνω στο νερό. Με συνεπαίρνει και μόνο η ιδέα ότι ένας άνθρωπος αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή και το έργο του για να αναδείξει την ατελεύτητη ομορφιά μιας από τις χιλιάδες παράλληλες μικροπραγματικότητες που αρνούμαστε να δούμε. Ολόκληρη η ζωή του είναι η καλλιτεχνική απόδοση τέτοιων αντανακλάσεων, αντικατοπτρισμών, αντιφεγγισμάτων, και παιχνιδιών του ήλιου στο νερό. Ανοίγει ένα καλαίσθητο βιβλιαράκι και μου δείχνει ένα δείγμα της δουλειάς του, παρακαλώντας με να το κρατήσω για να τον θυμάμαι. Το αποδέχομαι με μεγάλη χαρά και τον ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου για τη σύντομη αυτή συνάντηση.
Κάποια στιγμή το τρένο έρχεται και είναι από τις λίγες φορές στη ζωή μου που θα προσδοκούσα μια μεγαλύτερη καθυστέρηση.
Τα βαγόνια μας είναι διαφορετικά, τον βοηθάω να βρει τη θέση του, με ευχαριστεί, βρίσκω κι εγώ τη δικιά μου και αρχίζω να ξεφυλλίζω το μικρό λεύκωμα.

Σιγά σιγά αρχίζω να καταλαβαίνω το νόημα όσων προσπαθούσε να μου εξηγήσει με λόγια. Σκέφτομαι ότι αυτός ο καλλιτέχνης προσπαθεί να ανακαλύψει την ουσία που μπορεί να κρύβεται στην επιφάνεια των πραγμάτων. Η αρχική σκέψη μου ότι το έργο του περιορίστηκε στην ανάδειξη μιας ταπεινής πραγματικότητας αρχίζει αργά αλλά σταθερά να απωθείται από ένα συναίσθημα που σύντομα λαμβάνει διαστάσεις εσωτερικής χιονοστιβάδας. Προσπαθώ να το μορφοποιήσω και καταλήγω στο "αριστοτελικό" απόσταγμα ότι κι εμείς λίγο ως πολύ αποτελούμε αντανακλάσεις ενός ιδεατού κόσμου στην επιφάνεια ενός πλανήτη. Κι ότι συνολικά η τέχνη δεν κάνει τίποτα περισσότερο από το να ασχολείται με την καταγραφή αυτών των αντανακλάσεων.
Λίγοι, όμως, πραγματικά λίγοι επιχείρησαν να μετατοπίσουν το βλέμμα τους σε λιγότερο στερεοτυπικές επιφάνειες ώστε να καταγράψουν τα καθρεφτίσματα ενός άλλου κόσμου, πέρα από τα τετριμμένα και συμβατικά συρματοπλέγματα της πλήξης.
Από το παράθυρο του βαγονιού μου βλέπω τον ζωγράφο να απομακρύνεται με ζωηρό βήμα από το σταθμό χαμογελώντας διαρκώς στον κόσμο. Ετοιμάζομαι να αποβιβαστώ κι εγώ, αλλά δυστυχώς δεν προλαβαίνω να τον χαιρετήσω.
Λίγο πριν καθίσω σε ένα ζαχαροπλαστείο για ένα πρόχειρο πρωϊνό, σταματώ σ ένα περίπτερο και ο λαιμός μου παίρνει την κλίση που χρειάζεται για να δω τα αναρτημένα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
Τα μισά προβλέπουν την οικονομική χρεοκοπία της Ελλάδας, τα άλλα μισά ομφαλοσκοπούν στον ήδη χρεοκοπημένο κόσμο τους ταυτίζοντας μια αισχρή αναγνωρισιμότητα με την έννοια της επιτυχίας.
Θα σκεφτόταν κάποιος πως η καταγραφή των μίζερων αντανακλάσεων της ζωής μας έχει θριαμβευτικά υπερτερήσει έναντι κάθε αναγεννησιακής λογικής. Νε λίγα λίγια έχουμε γίνει περισσότερο δεκτικοί στην ασχήμια παρά στην ομορφιά.
Λίγο προτού ξεπροβάλλει ο σαββατιάτικος ήλιος στον αττικό ουρανό σκέφτομαι ότι κάποια ταξίδια ξεκινούν προτού καν μπεις στο μέσο που θα σε μεταφέρει στον προορισμό σου. Και νιώθω όμορφα, πολύ όμορφα!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου