Πέμπτη 7 Ιουλίου 2011

Απομονώσαμε τους ποιητές, εξιδανικεύσαμε τους συνθηματοποιούς

Συχνά ένα πετυχημένο σύνθημα, πεταμένο ασυλλόγιστα σε μια ανύποπτη στιγμή, είναι αρκετό για να ενοποιήσει τις εξεγερμένες συνειδήσεις ενός κοινού που συνήθως απαρτίζεται από ένα μεγάλο αριθμό ετερόκλητων προσώπων.
Ζώντας στην εποχή του σύντομου και περιεκτικού και αποδεχόμενοι με πολύ μεγάλη ευκολία την υιοθέτηση κάθε μιας ομοιοκαταληξίας που μπορεί προσωρινά να μας κεντρίσει το ενδιαφέρον, εκφράζοντας συνήθως ένα συναίσθημα κι όχι μια ασχημάτιστη σκέψη μας, παραβλέπουμε εσκεμμένα την πιθανότητα να αδικούμε ανθρώπους ή και θεσμούς μέσα από την αναπαραγωγή γενικεύσεων που το μόνο που εκφράζουν τελικά είναι την ένταση της θολούρας και της ψυχολογικής ρευστότητας της στιγμής όπως και την επιθυμία μας να βρεθούμε μ ένα μαγικό άλμα στον ιδεατό κόσμο των ονείρων μας.

Πρέπει να παραδεχτούμε λοιπόν, ότι μας αρέσουν τα συνθήματα, ως λαό. Πρώτον επειδή διαθέτουν μόνο ένα νοηματικό επίπεδο και δεν μας κουράζουν. Δεύτερον επειδή μας γοητεύει ο λαϊκισμός, που σήμερα παίρνει τη μορφή μιας ωμής και καταδικαστικής γλώσσας απέναντι στους ανθρώπους του συστήματος, που κάποτε μπορεί να εξυπηρέτησαν μερίδα από τα συμφέροντά μας. Τρίτον επειδή μας εμπνέουν, μας κλυδωνίζουν και μας προσανατολίζουν σε μονοπάτια συμβατά με τα συναισθήματά μας, καθώς δεν απαιτούν από εμάς ούτε αναλυτική προσπάθεια ούτε φυσικά κάποια επώδυνη εμβάθυνση.

Γι αυτό και δείχνουμε τόση μεγάλη συμπάθεια και σεβασμό και σ αυτούς που τα σκαρφίζονται, στους γνωστούς και άγνωστους συνθηματοποιούς της καθημερινότητάς μας. Αυτούς που γεννούν συνθήματα, που μπορεί να μας παρακινούν σε ριζοσπαστικές δράσεις, που ευαγγελίζονται μια καλύτερη ζωή η οποία έωλα πλανάται στην ατμόσφαιρα, αλλά σπανίως περιγράφεται με τόλμη και πειστικότητα, ή που λειτουργούν επικουρικά για μια επιχείρηση, έναν οργανισμό, μία ομάδα, ή μία ιδέα και άλλα που τοποθετούνται μπροστά από προσωπικές πικρίες και φοβίες απέναντι στο κοινό μέλλον.
Συνθήματα που εκφράζουν ταυτόχρονα πολλούς ανθρώπους άλλοτε με χοντροκομμένο και άλλοτε με ποιητικό τρόπο, όπως ακριβώς τα τραγούδια την ώρα που αφηγούνται κάποια αποσπάσματα από την ιστορία του καθενός μας ξεχωριστά και όλων μαζί την ίδια στιγμή.

Συνθήματα που μας κρατούν σε διαρκή επαφή με το ρητό και αναλλοίωτο πνεύμα των παιδικών ασμάτων, τότε που τραγουδούσαμε απλές κατανοητές στιχοπλοκίες χτυπώντας ρυθμικά τα χέρια μας στον ρυθμό που απαιτούσε η μελωδία, και άλλα που εξιδανικεύουν την ιδιαιτερότητα ενός τμήματος της κοινωνίας έναντι των υπολοίπων, κρύβοντας μια τραυματισμένη ματαιοδοξία που σχεδόν πάντα εκφράζεται με ιδεολογικούς όρους.
Συνθήματα που εμφανίζουν ένα μέρος της αλήθειας ενώ αποκρύπτουν ένα άλλο, προσκλητήρια κινητοποίησης χωρίς κέντρο βάρους προς έναν τύπο ανθρώπου που σήμερα βρυχάται σαν πληγωμένο λιοντάρι, αλλά και μια απόπειρα υλοποίησης των ουτοπιών στη βάση ουτοπικών βημάτων.

Παράλληλα το στερεότυπο της εικόνας του ποιητή φανφάρα με τον ακατάληπτο λόγο και τις ανεξέλεγκτες κινήσεις έχει για τα καλά γονιμοποιήσει τη σκέψη του σύγχρονου Έλληνα, εμποδίζοντας τον να αντιληφθεί ότι επί της ουσίας κάθε σύνθημα αποτελεί κατά κάποιο τρόπο ένα μελοποιημένο στερεότυπο που ενισχύει τον υπάρχοντα διχασμό, ενώ σε μεγάλο βαθμό αντανακλά την αποτυχημένη απόπειρα του εμπνευστή του να γίνει μέρος του συστήματος που σήμερα μετ επιτάσεως θέλει να γκρεμίσει.

Σ ένα κόσμο λοιπόν, όπου οι άνθρωποι μοιράζονται με μεγάλη ευκολία τα όνειρά τους, αλλά όχι και τις προθέσεις τους, η λογική του συνθήματος ως λεκτικής κατασκευής μάς απομακρύνει ολοένα από την ουσία των πραγμάτων και τον πραγματικό προσανατολισμό μας που παραδοσιακά αρνούμαστε να αποδεχθούμε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου