Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

Stitches (A Memoir) του David Small


Η θερμή υποδοχή που επεφύλαξε η παγκόσμια λογοτεχνική κριτική στο Graphic Novel του David Small «Stitches» ( στην Ελλάδα κυκλοφορεί στα Αγγλικά) δικαιολογείται εν μέρει από περισσότερους του ενός λόγους. Ο σημαντικότερος, κατ εμέ, είναι ότι με αυτό το αυτοβιογραφικό βιβλίο ο συγγραφέας και εικονογράφος, καταδύεται με αυταπάρνηση και πόνο στα εξαιρετικά ψυχρά νερά της παιδικής του ηλικίας, για να ανασύρει μνήμες δυσάρεστες και ενοχλητικές όσο σχεδόν και το μυστικοπαθές οικογενειακό περιβάλλον μέσα στο οποίο έζησε.
Η οικογένειά του μοιάζει μ ένα κλειστό, μικροαστικό κύκλωμα, σχεδόν δυσλειτουργικό, που χαρακτηρίζεται από μια εγγενή αδυναμία έκφρασης. Αυτό αποτυπώνεται γλαφυρότατα μέσα από πρόσωπα βλοσυρά, ανικανοποίητα, ανέκφραστα και παγωμένα, τα οποία, έχοντας ερμητικά κλειστά τα διπλά παραθυρόφυλλά της ψυχής τους, αποπνέουν άκαμπτο δογματισμό, αρρώστια, μιζέρια και καταπιεσμένα ένστικτα. Εν ολίγοις, φαίνεται σαν να μην είναι κανένας ευχαριστημένος με τη ζωή του ενώ παράλληλα να χρεώνει με όλη την δυστυχία του κόσμου τα ίδια του τα παιδιά , που απορροφούν σαν σφουγγάρια τις εκπομπές ανεκπλήρωτης ματαίωσης των γονιών τους.
Με τη χρήση ταπεινών εκφραστικών εργαλείων όπως ένα θαυματουργό πενάκι κι ένα ευέλικτο πινέλο και με λίγο υδατοδιαλυτό μελάνι για τις πανέμορφες διαγραμμίσεις και τις εφιαλτικές σκιές
ο David Small περιγράφει με εικαστική απλότητα και αφαίρεση μια μικρή κόλαση μικροτήτων , παρερμηνειών και παρεξηγήσεων όπως την βιώνει ένα ευαίσθητο και ταλαντούχο παιδί, γεμάτο με αναπάντητα ερωτήματα και ανεξιχνίαστους φόβους.
Το ντεκόρ είναι κλινικό, μουντό και αδυσώπητα ουδέτερο, ενώ σ ένα δεύτερο επίπεδο ένα βιομηχανικό αστικό περιβάλλον υψώνεται πάνω από τις ζωές των ανθρώπων δικαιολογώντας κάθε έλλειψη ευαισθησίας και ενδιαφέροντος, κάθε αμεριμνησία και αμέλεια.
Η ιστορία έχει χαρακτηριστικά τραγωδίας κάτι που ενισχύεται από τον εξαιρετικό ρυθμό με τον οποίο ξετυλίγεται το κουβάρι της, ενώ, απεναντίας τα σκίτσα δίνουν ένα πιο ανάλαφρο και ανακουφιστικό τόνο μέσα από γραμμές που συχνά δεν παίρνουν πολύ στα σοβαρά τον εαυτό τους, εμπνεόμενες από την σχεδιαστική επάρκεια και δεινότητα του δημιουργού τους και μιλώντας τη γλώσσα μιας καθ όλα άχαρης και φορτισμένης από πεπιεσμένα συναισθήματα παιδικής ηλικίας.
Αμφιρρέποντας ανάμεσα στην επικρατούσα αντίληψη περί διαπαιδαγώγησης των παιδιών και στην πραγματικότητα των εξαιρέσεων που μολύνουν τον κανόνα, το βιβλίο θίγει με εξαιρετική ακρίβεια περίπλοκα ζητήματα όπως η υγεία, η αγάπη και η έλλειψή της , οι ενοχές και η διατήρηση της οικογενειακής συνοχής μέσα σ ένα περιβάλλον που σε εκμαυλίζει για να καταπιέσεις τις υποχρεώσεις σου και να ζήσεις όσο πιο έντονα σηκώνει το πορτοφόλι σου τις απεριόριστες καταναλωτικές δυνατότητες, σηματοδοτώντας τη λήξη μιας ενηλικίωσης που μεθοδεύει τη δική της σωτηρία μέσα από την διαμοίραση των συσσωρευμένων φορτίων της.
Αλλά κυρίως αμφισβητώντας ευθέως αντανακλαστικές πεποιθήσεις αιώνων και θέτοντας ζωηρές αμφιβολίες σχετικά με την αυτονόητη και αδιαπραγμάτευτη φύση της οικογενειακής αγάπης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου