Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2014

Ο Μικρός Ταύρος (Λουίς Γκαρθία Μπερλάνγκα, 1985)

Οι απώλειες του ισπανικού εμφυλίου πολέμου που σήμανε το διχασμό της Ιβηρικής χώρας σε δύο διαμορφωμένα με σχεδόν τυχαίο τρόπο στρατόπεδα δεν απασχολούν εδώ τον Ισπανό σκηνοθέτη Λουίς Γκαρθία Μπερλάνγκα σε μια αντιπολεμική παρωδία με επίκεντρο την ισπανική ύπαιθρο της δεκαετίας του 30. Στην εξαιρετική κωμωδία του, ο σκηνοθέτης διερευνά την ψυχολογία του απλού στρατιώτη μέσα από τη σύγκρουση δύο μισητών  στρατοπέδων που έχει αρχίσει να φθίνει από  καιρό. Οι δύο αντίπαλες στρατιωτικές παρατάξεις, οι αριστεροί του δημοκρατικού στρατού και οι εθνικόφρονες φασίστες έχουν ήδη αρκετά χρόνια να ρίξουν έστω και μια σφαίρα μεταξύ τους. Υπάρχει όμως μια  αντιπαράθεση, η οποία ανεβαίνοντας προς τα υψηλότερα κλιμάκια του στρατού λαμβάνει ιδεολογικό χαρακτήρα, ενώ κατεβαίνοντας προς τα κάτω, προς τα χαρακώματα, καταλαβαίνεις ότι μόνο για λόγους συγκυρίας εξακολουθεί να υφίσταται, καθώς  οι στρατιώτες της μιας πλευράς κάλλιστα θα μπορούσαν να βρίσκονται στην απέναντι.
Οι εικόνες του Λουίς Γκαρθία Μπερλάγκα είναι τόσο φινετσάτες όσο και το υπέροχο  μεσογειακό φως με το οποίο λούζονται, ώστε να δημιουργούν την επιθυμία να τις δεις ξανά. Η σκηνοθεσία του είναι ήρεμη και ρυθμική, δεν προσπαθεί να τιθασεύσει τον πηγαίο παρορμητισμό των χαρακτήρων, κι ούτε χαρακτηρίζεται από καμιά εσκεμμένη προσπάθεια ηρωοποίηση ή δαιμονοποίησης της μιας ή της άλλης πλευράς.

Παρόλα αυτά, ο σκηνοθέτης δεν αφήνει  τίποτε απολύτως όρθιο. Από τον ασύνταχτο και απείθαρχο στρατό των δημοκρατικών, που προσπαθεί να απαγάγει μια αγελάδα από το πανηγύρι μιας κοντινής πόλης για να τραφεί και να ανεβάσει το επίπεδο του ηθικού του, μέχρι τους κατά συνθήκην φασίστες, που παρακαλούν τους ανωτέρους τους να περάσουν από την πλευρά των κομμουνιστών, μέσω κάποιων ανταλλαγών για να βρίσκονται πιο κοντά στις αρραβωνιαστικές τους, αλλά και την Εκκλησία που εκμεταλλεύεται τους φτωχούς ανθρώπους, οι οποίοι την ώρα που πεθαίνουν από την πείνα θεοποιούν τους βαρόνους που τους ρουφούν το αίμα.

Η συνύπαρξη ανθρώπων και φύσης , οι μνήμες ενός τσακισμένου τόπου και ο κύκλος ζωής ενός μίσους που μεταλαμπαδεύτηκε με όχημα την προπαγάνδα σε φτωχούς και αμόρφωτους ανθρώπους δεσπόζουν στο σκηνικό μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται η εκπληκτική ταινία του Μπερλάγκα «Ο Μικρός Ταύρος» παραγωγής 1985.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου