The Lobster (Ο Αστακός)-ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Νέες ταινίες. Όχι τυχαία,  ο «Αστακός» του Γιώργου Λάνθιμου ξεκινάει τη διαδρομή του  με την ψυχρή αποτύπωση μιας εξομολόγησης. Δε σε αγαπάω πια, βρήκα άλλον, σε χωρίζω. Ο σκηνοθέτης δεν κινηματογραφεί απλά ένα χωρισμό. Ένα διαζύγιο. Μας κάνει μάρτυρες της ακύρωσης των ανθρώπινων σχέσεων. Με τα μάτια  του παγωμένα και απλανή και τις φωνητικές χορδές που κάνουν τις σκέψεις του λόγια να πάλλονται αδύναμες ο άντρας στην καρέκλα του σαλονιού δεν είναι πλέον παρά ένα ξένο σώμα: έτοιμο να γδαρθεί από την ταυτότητά του, να ξαναπακεταριστεί και ως τίμημα μιας προδοσίας  να συμμετάσχει σε μια πολύ επικίνδυνη λοταρία.

Σε κοντινό πλάνο, μια ψυχρή γραμματέας ενός παράξενου ξενοδοχείου, ζητά με ακλόνητη φωνή περισσότερες πληροφορίες από τον άντρα που είναι υποχρεωμένος να ψάξει για το ταίρι του, εντός ασφυκτικού χρονοδιαγράμματος. Θα μείνει άνθρωπος μέχρι να καταφέρει μέσα σε σαράντα ημέρες να ζευγαρώσει στο καταθλιπτικό ξενοδοχείο. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να μεταμορφωθεί σε ένα ζώο της επιλογής του. Όπως, όμως, σύντομα συνειδητοποιούμε, η δική του μεταμόρφωση, σε επίπεδο διανοητικό-συναισθηματικό έχει επέλθει πιο πριν. Όταν ακόμα δεν είχε περάσει την πόρτα του ξενοδοχείου. Τα συναισθήματα που τώρα εγκαταλείπει άτακτα μπορεί να του σταθούν εμπόδιο για την κατάκτηση του στόχου της επιβίωσης. Άλλωστε, το να ταιριάζει μ αυτήν που δυνητικά θα ζευγαρώσει φαντάζει σχεδόν υποχρεωτικό. Οι άνθρωποι που μπαίνουν εκεί δεν πρέπει να βγαίνουν απλά με το ταίρι τους, αλλά να συμπλέουν κιόλας μαζί του. Η ψυχή που τώρα εγκαταλείπει άτακτα το κορμί του είναι πηχτή σαν ουράνιο νέφος. Σαν του υπαλλήλου στην καρέκλα της ρεσεψιόν. Λασπωμένη θαρρείς. Μολυσμένη. Από τη φορτωμένη όνειρα και ελπίδες ευτυχίας συζυγική ζωή στην αναζήτηση της επιβίωσης του ανθρώπινου όντος μέσα από την άρνηση της πνευματικής του ουσίας.

Με αφορμή  ένα άκρως επίκαιρο θέμα, τη συναισθηματική απονεύρωση των ανθρώπων την εποχή του διαδικτύου και την αναζήτηση του συντρόφου με κριτήρια που δε συνάδουν με τις επιταγές της ανθρώπινης φύσης ο Έλληνας ανατόμος της κοινωνίας φτιάχνει μια ύπουλα μειλίχια αλληγορία για την πανταχού παρούσα αν και αθόρυβη ψυχρότητα των ανθρώπινων σχέσεων- ανομολόγητη καταγωγή και ανεπιθύμητος προορισμός όλων όσοι παραμένουμε συνειδητά ή μη προσκολλημένοι στις φρούδες υποσχέσεις ενός ατομοκεντρικού συστήματος.

Ταυτόχρονα, περισσότερο διφορούμενος από τις «Άλπεις» αλλά εξίσου αμέτοχος στα ηθικά διλήμματα που ανακινεί, ο σκηνοθέτης ξεθάβει τις απρόοπτες αποχρώσεις ενός πρωτόγνωρου ολοκληρωτισμού που επιβάλλει στους ανθρώπους τη συνύπαρξη πάση θυσία.

 Οι μοναχικοί είναι οι κυνηγημένοι αυτού του συστήματος, οι οποίοι όμως μεταξύ τους ολοκληρώνονται μέσα από εξίσου φασιστικές δομές, που επιβάλλουν την ατομική πορεία ως θέσφατο. Όχι τυχαία, αυτοί οι δύο φασισμοί, ο πρώτος που πολεμά την ανάγκη του ανθρώπου για ελευθερία και ο δεύτερος που εξολοθρεύει κάθε προσπάθεια συντροφικότητας και μοιράσματος, αναμετρώνται με έπαθλο την τελική επικράτηση του ενός. Και ταυτόχρονα ο άνθρωπος, που κάθε στιγμή που παιρνάει κινδυνεύει να μεταμορφωθεί σε ζώο απροστάτευτος από τα εφόδια επιβίωσης του πολιτισμού του, αντιστέκεται με κάτι τραγελαφικά μέσα στην ακύρωσή του. Γιατί γνωρίζει πως για να επιβιώσει αυτός, κάποιος άλλος θα πρέπει να έχει χάσει την ευκαιρία του.

7,5-10