Αυτά που δεν αλλάζουν

Πέρασαν μόνο μερικοί μήνες από την ημέρα που μια ομάδα ερευνητών-επιστημόνων από τη Σουηδία αποφάνθηκε ότι είναι η πιο ευτυχισμένη ηλικία για τον άνθρωπο τα 74 του χρόνια.
Εξήγαγαν αυτό το συμπέρασμα έπειτα από πολυετή έρευνα και μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς, των παραγόντων που την επηρεάζουν και των συναισθημάτων, μέσα από την παρατήρηση της διακύμανσής τους ανά ηλικία και φυσικά των σταθμισμένων παραμέτρων που φθίνουν ευεργετικά για τον ανθρώπινο οργανισμό με το πέρασμα των χρόνων.
Τα ευρήματα, λοιπόν, της πρωτότυπης έρευνας, τα οποία δημοσιεύθηκαν αυτούσια σε αρκετές ιατρικές επιθεωρήσεις, επιβεβαιώνουν ένα κοινό μυστικό με πανανθρώπινα και διαχρονικά χαρακτηριστικά που μεταφέρεται μέσα από την προφορική και την γραπτή παράδοση με τρόπο συνήθως καθαρά εμπειρικό και βιωματικό: ότι, δηλαδή, η ανθρώπινη ευτυχία, δε νοείται παρά μόνο ως συνέπεια μιας εσωτερικής γαλήνης και ισορροπίας που διαμορφώνεται από την αλλαγή της οπτικής γωνίας του ανθρώπου που αποφασίζει, σε κάποια στιγμή της ζωής του, να δει τα πράγματα από μια διαφορετική σκοπιά.
Από μια μεριά, η έρευνα παραβιάζει ανοιχτές θύρες, καθώς τίποτα καινούργιο δεν προσκομίζει σ αυτό που όλοι μας λίγο ως πολύ φανταζόμαστε ή γνωρίζουμε. Από την άλλη όμως, φαίνεται να είναι τόσο λαμπερό και αισιόδοξο το εύρημά της, για μια περίοδο της ζωής που με κάθε άλλο παρά ευτυχισμένες εξελίξεις την είχαμε συνδέσει, που αφήνει μια τολμήρη υποσημείωση και παράλληλα ένα φωτεινό ίχνος στην ιστορία των επιστημονικών καταγραφών.
Άλλωστε, πόσοι από εμάς δεν έχουν αντιληφθεί σε κάποια στιγμή της ζωής τους την ύπαρξη αυτής της ηρεμίας που προέρχεται από την αποστασιοποίηση που εκ περιτροπής επιλέγουν από την πυρίκαυστη πραγματικότητα και πόσοι δημιουργοί δεν έχουν παραδεχτεί ότι ο δρόμος προς την δημιουργική φαντασία ανοίγει διάπλατα όταν κατά διαστήματα μπλοκάρονται οι κάθετοι πάρωδοι της καθημερινότητας που τον τέμνουν εγκάρσια;
Η ανθρώπινη ευτυχία λοιπόν, το καθολικότερο αίτημα στην ιστορία, πιθανότατα να βρίσκεται τόσο κοντά μας και τόσο μέσα μας που να μην μπορούμε να την αντιληφθούμε, να την αναγνωρίσουμε και να την γευθούμε.
Είναι όμως φανερό ότι κρύβεται στο εδώ και τώρα, στην αιώνια στιγμή και πως δεν έχει πραγματική σχέση με το μέλλον και τις προοπτικές του.
Σίγουρα, κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά, αν πρόκειται για ένα άπιαστο πουλί, ή ένα πουλί μέσα σε κλουβί, που κανείς δεν του δίνει σημασία, όλοι όμως έχουμε νιώσει έστω και μια φορά στη ζωή μας αυτήν την στιγμιαία γαλήνη, την κατάπαυση των σκέψεων, την απόλυτη νοητική νηνεμία που γευόμασταν κάθε στιγμή που παραδεχόμασταν ότι νιώθαμε καλά. Συνεπώς, φαίνεται ότι είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την κατάκτηση αυτού του δικαιώματος η αποδοχή μιας σχετικότητας που λέει ότι ορισμένα πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ, αρκεί η στοχευμένη παραίτηση να συνδυάζεται με κατεύθυνση της ενέργειας προς πιο εφικτούς και ουσιαστικούς στόχους.
Θά λεγε κανείς λοιπόν, ότι αυτός ο νομοτελειακός εφησυχασμός των ηλικιωμένων αποτελεί από μόνος του ένα μάθημα ζωής πολύτιμο και αξεπέραστο.
Ένα αποκαλυπτικό μάθημα επιβίωσης που μπορεί να δημιουργήσει παρακαταθήκες απίστευτης δυναμικής, για τη σημασία της ψυχραιμίας, της καθαρής σκέψης, της εξαντλητικής αξιοποίησης του παρόντος, της νοηματικής υποβάθμισης του αύριο.
Κάποια πράγματα, λοιπόν, δεν αλλάζουν ποτέ, ακόμη κι αν τα πάντα ρέουν σε έναν αέναο διάδρομο φυσικών και κοινωνικών εξελίξεων και γεγονότων.

Μας αρκεί όμως, να ανακαλύψουμε, ότι αυτά τα πράγματα που μπορούν να αλλάξουν είναι πράγματι αρκετά ώστε να γίνουμε πιο δημιουργικοί και προσοδοφόροι για έναν κόσμο που θα ανέχεται χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς όλες τις τάσεις και τις διαφορετικότητες που γεννάει η ιστορία; Πιστεύω πως ναι. Αυτά που μπορούν να αλλάξουν μπορούν πράγματι να κάνουν τον κόσμο μας πιο ανθρώπινο και κατανοητό. Αντίθετα αυτά που δεν αλλάζουν μας απομακρύνουν ολοένα από την τροχιά μιας καλύτερης ζωής για όλους ανεξαιρέτως.
Αυτά, λοιπόν, που δεν αλλάζουν αποτελούν τους εξοπλισμούς που θωρακίζουν τους υπέρμαχους των απόλυτων και καθαρών λύσεων. Των φανατικών υπερασπιστών αυτού του κόσμου, που απορρίπτουν ως ουτοπικές τις πιο ανθρωποκεντρικές προσεγγίσεις, αλλά και των ορκισμένων εχθρών του, που ονειρεύονται μια μέρα να ενωθούν σε μία οι πολλαπλές εστίες φωτιάς που σήμερα προκαλούν οι δίκαιες κοινωνικές εκρήξεις