Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

ΤΡΟΧΑΙΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ


Σε κάθε συνοικία της Αθήνας υπάρχει μια οικογένεια που θρηνεί για την απώλεια ενός ανθρώπου που κάποτε άφησε τη ζωή του ή την αρτιμέλειά του στην ελληνική άσφαλτο. Νέοι άνδρες και γυναίκες, που καθημερινά πέφτουν θύματα της λανθασμένης αντίληψης περί χρήσης αυτοκινήτου και οδήγησης, συμπληρώνουν κάθε χρόνο τον πληθυσμό μιας μικρής κωμόπολης που εξαϋλώνεται θλιβερά και αθόρυβα από το χάρτη της χώρας.

Κάποιες φορές εξαπατούνται από την υπερβολική εκτίμηση που τρέφουν στις δυνατότητές τους. Παρότι πιωμένοι, νυσταγμένοι, κουρασμένοι ή άπειροι υπολογίζουν ότι διαθέτουν την απαιτούμενη δεξιοτεχνία και εμπειρία για να οδηγήσουν το όχημά τους πίσω στον προορισμό του. Σε εξάρσεις μιας ιδιότυπης αυτοπεποίθησης, που μοιάζει με μια φούσκα έτοιμη να σκάσει αγγίζοντας μια αιχμηρή γωνία, πραγματοποιούν ριψοκίνδυνους ελιγμούς , βάζοντας σε κίνδυνο τη σωματική τους ακεραιότητα και τις ζωές άλλων.

Συχνά γνωρίζουν τις ανεπάρκειές τους. Αφού, όμως, πιάσουν τα κλειδιά τους στο χέρι, αυτομάτως μετατρέπονται σε ανθρώπους που αισθάνονται ικανοί να κάνουν τα πάντα. Στο τιμόνι του ο Έλληνας βρίσκει την αυτοεκτίμηση, το κουράγιο και την αυτοπεποίθηση που αδυνατεί να κτίσει στην καθημερινότητά του. Εντός του αυτοκινήτου δοκιμάζει τη γεύση ενός γοήτρου, και δεν επιτρέπει σε κανέναν να του αμφισβητήσει την εικόνα υπεροχής που έχει δημιουργήσει για τον εαυτό του. Με λίγα λόγια αισθάνεται πως είναι «κάποιος». Κάτι περισσότερο από αυτό που αισθάνεται μη «εποχούμενος».

Υπάρχει μια παραδοσιακή εθνική ευθύνη σχετικά με τον τρόπο που οδηγούμε. Έρχεται από πολύ μακριά κι αν δεν την προσέξουμε θα ξεφύγει με σφοδρή ταχύτητα προς το μέλλον. Είναι η αίσθηση που απέκτησε ο Έλληνας, ότι δεν μπορεί να μπει σε καλούπια, να περιοριστεί σε όρια, να εγκιβωτιστεί σε κανόνες, που τον έκανε τελικά πιο μαλθακό από τους πειθαρχημένους λαούς, λιγότερο σκεπτόμενο και αρκετά ανεύθυνο. Άλλωστε, η έννοια της άγνοιας κινδύνου βασίζεται αποκλειστικά στην έλλειψη γνώσης, περισυλλογής και παιδείας. Αν όμως η έλλειψη παιδείας κάπου αλλού οδηγεί σε επαγγελματικές αστοχίες, σε τέτοιες περιπτώσεις διακυβεύει θέματα ζωτικής σημασίας.

Η πολιτεία κατά καιρούς δείχνει κάποια δείγματα ενδιαφέροντος για την αντιμετώπιση του φαινομένου των τροχαίων δυστυχημάτων, αλλά συνήθως η προσέγγισή της αποδεικνύεται μάλλον προσχηματική και αποσπασματική και ουσιαστικά εξαντλείται σε μια καλοφτιαγμένη διαφημιστική καμπάνια που πολύ γρήγορα ξεχνιέται για να επανέλθουμε και πάλι στις κακές μας συνήθειες.
Κι εδώ δεν αναφέρομαι στις ευθύνες της πολιτείας απλώς για να μετατοπίσω τις δικές μας, αλλά διότι χρειάζεται πάντα ένας κεντρικός, διαρκής και σοβαρός σχεδιασμός για να αντιμετωπιστεί ένα κακό στη ρίζα του. Ιδιαίτερα όταν αυτό προέρχεται από την έλλειψη παιδείας και την καλλιέργεια βαθύρριζων στερεοτύπων ενός λαού που έχει αποξεχάσει σε μια άκρη της ιστορίας του την έννοια της ατομικής ευθύνης.

Ως κατακλείδα, θα αναφερθώ σε μια προσωπική μου εμπειρία.

Ήταν μόλις πριν από λίγες ημέρες που συνάντησα έναν παλιό γνωστό μου που έπεσε θύμα αυτοκινητικού ατυχήματος. Έχοντας χάσει την ακοή του από το αριστερό του αυτί και σχεδόν ολοσχερώς το ηθικό του προσπαθεί σήμερα να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες, οι οποίες απαιτούν από αυτόν να καταβάλλει διπλάσια προσπάθεια προκειμένου να έρθει σε συνεννόηση με κάποιον. Η νέα του κατάσταση του προκαλεί ένα διαρκή εκνευρισμό. Στο πρόσωπό του δε διακρίνω κάποια ευγνωμοσύνη για τη ζωή που τον γλίτωσε από τα χειρότερα, αντιθέτως ένα παράπονο, από εκείνα που ψάχνεις πάντα μια αφορμή για να εμπιστευτείς σε κάποιον.

Μου λέει επί λέξη: “ Έφευγα από νυχτερινό κέντρο διασκέδασης. Όλοι ήξεραν πόσο πολύ είχα πιει, αλλά ούτε ένας δεν μου πήρε τα κλειδιά από το χέρι. Δεν τους συγχωρώ. Ευτυχώς που έριξα το αυτοκίνητό μου σ ένα χαντάκι και δεν πήρα και άλλον στο λαιμό μου”.

Για την κατάστασή του λαμβάνει πλέον ένα μικρό επίδομα, ωστόσο μέσα από τη συζήτηση καταλαβαίνω ότι αντιλαμβάνεται ως μέρος της αναπηρίας του και το γεγονός ότι δεν πρόκειται ξανά να οδηγήσει. Στην πραγματικότητα στέκεται πολύ περισσότερο σ αυτό, παρά στην χαμένη του ακοή. Είναι μια διαπίστωση που μου προκαλεί παράλληλα συμπόνοια και θλίψη μέχρι το μεδούλι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου