Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2012

Ο Καίσαρας πρέπει να πεθάνει


Η νέα ταινία των αδελφών Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι που εντυπωσίασε στο φετινό Φεστιβάλ Βερολίνου, ενθουσιάζοντας κοινό και κριτικούς, απέσπασε την Χρυσή Αρκούδα και το βραβείο Οικουμενικής επιτροπής.
Αφετηρία της σεναριακής ιδέας ήταν μια επίσκεψη των Πάολο και Βιτόριο στη φυλακή Ρεμπίμπια στα προάστια της Ρώμης στη διάρκεια της οποίας έπεισαν κάποιους κρατούμενους και τον υπεύθυνο για την καλλιτεχνική τους αναμόρφωση να συμμετάσχουν σε μια κινηματογραφική διασκευή του «Ιούλιου Καίσαρα» του Σαίξπηρ.

Οι δύο θρυλικοί κινηματογραφιστές, που διανύουν αισίως την όγδοη δεκαετία της ζωής τους, εστιάζουν σε πιο αφανείς ανθρώπους και στην αποτύπωση εσωτερικών καταστάσεων και κινηματογραφούν με αποστασιοποίηση ένα συναισθηματικό και υπαρξιακό ταξίδι, φροντίζοντας για τον επιμελή τρόπο λήψης κάθε σκηνής.

Η ταινία η οποία γυρίστηκε με φόντο το αληθινό περιβάλλων των φυλακών μιλάει για τη δύναμη της τέχνης μέσα από τη διεκδίκηση της εσωτερικής ελευθερίας, αγγίζοντας θεμελιώδη ερωτήματα όπως σε ποιο βαθμό πρέπει μια κοινωνία να στερεί το άτομο από την ελεύθερη βούληση και μαζί με αυτή από κάθε δυνατότητα αυτοδιάθεσης, έκφρασης και χειραφέτησης.

Η ομάδα των εγκλείστων αναγνωρίζει μέσα στο έργο του Σαίξπηρ τις θεραπευτικές ιδιότητες της τέχνης και στρατεύεται με ωριμότητα στις ήρεμες απαιτήσεις ενός σκηνοθέτη που δεν επεμβαίνει κανονιστικά στις ερμηνείες τους.

Κι όταν φτάνει η μέρα της πρεμιέρας η αίσθηση της εκπλήρωσης ενός σκοπού αναδεικνύει την μοναξιά των φυλακισμένων ενώπιον ενός κοινού ετερόκλητου αλλά και ιδιαίτερα θερμού.

Τελικά η αντιμετώπιση των δυσκολιών για την υλοποίηση της παράστασης μόνο προσωρινά επιτρέπει στους κρατουμένους να ξεχάσουν τον εγκλεισμό τους.

Κι όταν μετά τον μεγάλο θρίαμβο επιστρέφουν στα κελιά τους, εκστασιασμένοι ακόμα από την επαφή τους με τον πολιτισμό, έχοντας ανακαλύψει την ομορφιά των μεγάλων ρόλων και της γοητευτικής όσο και απεριόριστης σχέσης του έργου με το κοινό, κατευθύνονται στωικά προς το παράθυρο του κελιού τους, ατενίζοντας τα θολά όρια ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως, στην αθωότητα και την ενοχή.