Το αύριο που διαψεύδει τους φόβους...

Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι κάθε μεγάλη περίοδος της ανθρώπινης διαδρομής που χαρακτηρίζεται μάλιστα από έντονη δραματικότητα και ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον χρειάζεται ένα ορισμένο χρονικό διάστημα για να ολοκληρώσει τον κύκλο της, ώστε αρχικά να επωασθεί, κατόπιν να αναπτυχθεί και να φανερώσει τα χαρακτηριστικά της, έπειτα να παγιωθεί και να απελευθερώσει τις συνέπειές της και τελικά να εκτονωθεί, εκλύοντας ενέργεια και δίψα για δημιουργία και απαίτηση για το κτίσιμο ενός νέου πιο ελπιδοφόρου κύκλου.
Κι αν πραγματικά είναι η οικονομική κρίση το μεγάλο γεγονός της δικής μας γενιάς δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ότι ο ιστορικός χρόνος διαθέτει τους δικούς του αδυσώπητους ρυθμούς και τρόπον τινά ούτε εκβιάζεται αλλά ούτε και ετεροπροσδιορίζεται.

Ας θυμηθούμε μοναχά τις συνθήκες απελπισίας και απαισιοδοξίας που επικράτησαν στην Ελλάδα τις περιόδους τις κατοχής, του εμφυλίου και της δικτατορίας για να διδαχτούμε ότι, νομοτελειακά, κάποτε τα ανθρώπινα φαινόμενα εκφυλίζονται, αφήνοντας πίσω τους, μαζί με τα ερείπια, τα τραύματα και τα προσωπικά κόστη του καθενός και μια φωτεινή αχτίδα αισιοδοξίας για ένα καλύτερο μέλλον.

Σταδιακά, λοιπόν, η σημερινή κατάσταση, έχοντας περάσει ήδη στο στάδιο των συνεπειών, όπου αποτυπώνονται ανάγλυφα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, οδεύει πιθανότατα προς την εκτόνωσή της, αν και κανείς δεν είναι σε θέση να μπορεί να την ερμηνεύσει και να προβεί σε οποιαδήποτε ρεαλιστική πρόβλεψη.

Μεταξύ, όμως, αυτών των συνεπειών θεωρώ ότι δεσπόζει, το εξαντλητικό συναίσθημα μιας εναγώνιας αναμονής, κάποιου θετικού ή αρνητικού διακυβεύματος, που θα διατηρήσει, θα κατεδαφίσει ή θα δημιουργήσει μια νέα ποιότητα ζωής. Ένα κοινωνικό άγχος που έχει πλήξει έναν άνθρωπο που έχει ξεχάσει να ζητάει και να δέχεται βοήθεια από τον διπλανό του με συνέπεια να σηκώνει ολομόναχος τον βράχο του προσωπικού του μαρτυρίου και που προσπαθεί να ισορροπήσει πάνω σε ένα έδαφος που μεταβάλλει διαρκώς το σχήμα, την υφή και την σύστασή του.

Αυτό, λοιπόν, το εξαντλητικό συναίσθημα, που αγγίζει ανεξαιρέτως όλους τους Έλληνες, εκτός ίσως από ορισμένους παθολογικά αποπροσανατολισμένους, τους εθισμένους ή τους καλά δικτυωμένους, περιορίζει εξαιρετικά τον ορίζοντα των προσδοκιών μας σχετικά με την επόμενη ημέρα και τις επιταγές της.

Είναι όμως ένα φυσιολογικό φαινόμενο. Άλλωστε, την ίδια αίσθηση αποκόμιζαν από την προσωπική τους ιστορική περιπέτεια τόσο η γενιά της κατοχής όσο και εκείνη της δικτατορίας, αλλά τελικά το δικό τους αύριο διέψευσε καθολικά την μοιρολατρική πρόγνωση της μαζικής ψυχής και γέννησε νέους κύκλους ευκαιριών και δημιουργίας.