Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011

Γίνε ευτυχισμένος σε τριάντα βήματα!


Υπάρχουν ακόμα διανοούμενοι στις μέρες μας; Να ένα ερώτημα της εποχής που χρήζει επιτακτικά απάντησης. Μήπως αρκούν οι ειδικοί της πληροφορικής, με το πλούσιο τεχνολογικό λεξιλόγιο, που έχουν αναλάβει το ρόλο της πνευματικής καθοδήγησης των ανθρώπων στον λαβύρινθο της εικονικής πραγματικότητας; Κι αν ναι, τότε, σε τι χρειαζόμαστε όλους εκείνους τους διανοητές που χρησιμοποιούν ορισμένες φορές κάποιες φρικτά ακατανόητες και μη χρηστικές λέξεις για να μας ενοχλήσουν και να μας προκαλέσουν αμηχανία, υπογραμμίζοντας μας το μέγεθος της ευθύνης μας απέναντι στον κόσμο και τα προβλήματά του;

Για να ξεκαθαρίσω από την αρχή: είμαι της άποψης ότι διανοούμενοι υπάρχουν ίσως περισσότεροι και από πολλές άλλες εποχές. Αντίθετα δεν υπάρχει ένα συμπαγές κοινό για να απευθυνθούν. Το κοινό σήμερα είναι κατακερματισμένο και περιορισμένο στα ιδιωτικά του κριτήρια, εγκλωβισμένο στα δίκτυά του, προσανατολισμένο αποκλειστικά γύρω από τα ζητήματα στενού προσωπικού ενδιαφέροντος. Αρνείται πεισματικά ν υπακούσει σε οτιδήποτε δεν άπτεται των τριών τεσσάρων θεμάτων της καθημερινής του ρουτίνας. Επιπροσθέτως, η διάθεση για ισοπέδωση και ο κοινωνικός μηδενισμός δημιουργούν στον άνθρωπο της σκέψης φυσιολογικές επιφυλάξεις. Επίσης δεν υπάρχει το κοινωνικό αίτημα που θα παρακινήσει τους διανοούμενους να ανοίξουν τα πνευμόνια τους για να αρθρώσουν ένα σκεπτικό.
Εξάλλου όλα τα εργαλεία τους, ο λόγος, η παιδεία, ο προβληματισμός, η λογική επεξεργασία έχουν δεχτεί ανεπανόρθωτα πλήγματα από την ελλειπτική γλώσσα της πληροφορικής.

Διαχρονικά οι λαοί απομυζούσαν από τους διανοούμενούς τους αισιοδοξία και εμψύχωση. Κι από την άλλη μεριά κανένας πραγματικός διανοούμενος δεν φρόντισε να ναρκώσει τα αντανακλαστικά του κοινού του, τρέφοντας φρούδες ελπίδες, ή μιλώντας για σίγουρες επιτυχίες και εύκολες ευτυχίες. Σήμερα όμως αυτές οι έννοιες είναι περιζήτητες και σχετίζονται άμεσα με την απόκτηση περισσότερων υλικών αγαθών. Η διανόηση της πληροφορικής υπόσχεται τέτοιου είδους θαύματα σε λίγα μόλις βήματα και μπορεί ακόμη να σε κάνει να πιστέψεις ότι έχουν υλοποιηθεί.

Άρα, ελλείψει ενός κοινού με διαφορετικούς προσανατολισμούς και ουσιαστικά αιτήματα οι περισσότερες παρεμβάσεις των λογίων πέφτουν στο κενό, όταν ξεφεύγουν από τα στενά όρια ενός θεματικού δικτύου. Οι στοχαστικές φύσεις υποχωρούν αφήνοντας την θέση τους σε κομπογιαννίτες της αισιοδοξίας. Ονομάζονται πρακτικοί φιλόσοφοι, προπονητές ζωής, διοικητικοί καθοδηγητές και εμπορεύονται συμβουλές σε ανθρώπους που θέλουν να αποκτήσουν επιτυχία, χρήματα και ευτυχία σε δέκα, είκοσι ή τριάντα βήματα. Επιτηδευματίες του ενθουσιασμού που ξεθυμαίνει με την πρώτη στραβή.

Η αλήθεια είναι ότι η έλλειψη ενός δεκτικού κοινού επηρεάζει περισσότερο τους διανοούμενους παρά τους καλλιτέχνες. Οι δεύτεροι αντιμετωπίζουν την επώδυνη απώλεια με την πολυτέλεια που τους παρέχει η δημιουργία να κάνουν τέχνη για την τέχνη. Για την προσωπική τους έκφραση και βελτίωση. Για την συναισθηματική ολοκλήρωση, για την λυτρωτική αποφόρτιση της ψυχής τους.

Ο διανοούμενος όμως δεν μπορεί να μιλάει στον αέρα. Συνεπώς δεν μπορεί να υπάρξει ένα κίνημα διανόησης για τη διανόηση καθώς η συμμετοχή του κοινού σ αυτή τη σχέση είναι απαραίτητη.
Παραδοσιακά ο διανοούμενος είναι ένας άνθρωπος με ισχυρή επιδραστική φύση.

Η κατακερματισμένη κοινωνία των δικτύων όμως τον εμποδίζει να διοχετεύσει την πνευματικότητά του σε νέα πεδία κοινωνικής επιρροής. Κι από το να χορεύει ταγκό μόνος του, προκαλώντας τη χλεύη των θεατών του προτιμά την σιωπηρή οπισθοχώρηση στην γλυκιά και βασανιστική θαλπωρή της περισυλλογής.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου