Δευτέρα 31 Ιανουαρίου 2011

Ο ιστορικός του παρόντος


Στρέφουμε το βλέμμα μας στα δραματικά γεγονότα που συντελούνται αυτές τις ημέρες στην Αίγυπτο ή και νωρίτερα στην Τυνησία και αναρωτιόμαστε ποια τυχόν θα μπορούσε να είναι η επίδρασή τους στην δική μας ζωή;
Αντανακλαστικά είναι μια φυσιολογική αντίδραση, αν όμως παραμείνουμε προσηλωμένοι σ αυτήν συνεπάγεται κάτι κακό; Όχι στην περίπτωση που αρέσκεται κάποιος να ανήκει στις εύρωστες πλειοψηφίες διότι πολύ απλά εκφράζει ένα πνεύμα που τείνει να παγιωθεί ως κοινή αντίληψη. Ένα πνεύμα που αντανακλά τον στενόθωρο τρόπο με τον οποίο παρακολουθεί τα δεινά των φτωχών και κατατρεγμένων λαών της Αφρικής και της ανατολής ο ευημερών δυτικός άνθρωπος. Και είναι πάντα σε σχέση με τις πιθανές επιπτώσεις που θα επιφέρουν αυτές οι εξελίξεις στη ζωή του.
Φυσικά απέχει κατά πολύ αυτή η αντίληψη από το πνεύμα του οικουμενισμού που παράγει συνεκτικές και ουσιαστικές σχέσεις μεταξύ των λαών, αλλά κανείς δεν μπορεί να την υποτιμήσει, αγνοώντας ότι στον πυρήνα της βρίσκονται πια ισόποσες δόσεις προσωπικών ευκολιών και κοινωνικών δυσχερειών.
Τα κοινωνικά γεγονότα που συντελούνται αυτές τις ημέρες στην Αίγυπτο μοιάζουν συγκλονιστικά με την εξέλιξη μιας σκυταλοδρομίας κοινωνικών μεταβολών που εξελίσσεται αυθόρμητα και σταδιακά σε βαθμό σχεδόν νομοτελειακό.
Η ισχύς τους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πηγαία αγανάκτηση των πολιτών, αλλά η εκρηκτική εξάπλωσή τους στην επανάσταση των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας, που μεταφέρουν τις λεπτομέρειες των γεγονότων εν ριπή οφθαλμού από χώρα σε χώρα.
Καθώς λοιπόν το πυρωμένο έδαφος υπάρχει ήδη από την αγανάκτηση που έχει προκαλεί η φτώχια, η ανέχεια, η διαφθορά, ο πλουτισμός των δημόσιων αρχόντων και η εκμετάλλευση της αδυναμίας των πολιτών να αποκαταστήσουν στον τόπο τους δημοκρατικές δομές, η θρυαλλίδα μεταφέρεται με τρομακτικές ταχύτητες από χώρα σε χώρα χάρη στη δύναμη της επικοινωνίας που εκπορεύεται από τα σύγχρονα μέσα.Οι αρχές της Κίνας ήδη αντιλήφθηκαν τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την διάχυση στο επικοινωνιακό φάσμα των κινέζων πολιτών της εκρηκτικής ατμόσφαιρας που επικρατεί στο Κάιρο, γι αυτό και μια από τις πρώτες ενέργειές τους ήταν να μπλοκάρουν την διασπορά του λήμματος «Αίγυπτος» και τα παράγωγά του στις μηχανές αναζήτησης του κινεζικού ίντερνετ.Με την ίδια αμεσότητα στράφηκαν και οι αρχές της Αιγύπτου προς το διαδίκτυο διακόπτοντας την ομαλή λειτουργία του, σε μια κίνηση που σχετίζει άμεσα τη δυνατότητα επικοινωνίας ενός γεγονότος με το ξεθύμασμα ή τη γιγάντωσή του.

Η ειδησεογραφική κάλυψη των εξελίξεων, δοσμένη αφιλτράριστη και ευκρινής, από τους ίδιους τους πολίτες και η μετάδοση των συνταρακτικών γεγονότων μέσα από την αυθόρμητη απεικόνισή τους με ταπεινά και πρόχειρα μέσα καταγραφής φαίνεται ότι τρομάζει τις διεφθαρμένες κυβερνήσεις των κρατών αυτών περισσότερο κι από την δημοσιογραφική κάλυψη που ασκούν τα πανίσχυρα δίκτυα του κόσμου.

Τελικά, πρόκειται για μια αυθόρμητη έκρηξη πραγματικά εντυπωσιακή που βασίζεται στις αντικειμενικές ανάγκες ενός λαού, που όχι μόνο ανέλαβε να πάρει τις τύχες του στα χέρια του, αλλά και ως ιστοριογράφος του παρόντος να χρονογραφήσει βήμα προς βήμα την δραματική καθημερινότητά του σε μια συγκυρία χωρίς προηγούμενο.

Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2011

Black Swan (Μαύρος Κύκνος)


Η καριέρα ορισμένων ταινιών συνεχίζεται ακόμα και μετά την ολοκλήρωση της προβολής τους. Αυτές οι ταινίες στην πραγματικότητα συνεχίζουν να ζουν και να ξετυλίγουν το μυστικό τους νήμα, αναπαράγοντας στο μυαλό των θεατών, εικόνες, συναισθήματα και αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με την ανθρώπινη φύση.

Ο σκηνοθέτης Ντάρεν Αρονόφκσι καταφέρνει κατά κόρον να δημιουργεί τέτοιες μυθολογίες. Εξάλλου, η μαεστρία του στην απόδοση της ρευστότητας του ανθρώπινου συναισθηματικού σύμπαντος τον κατατάσσει σε μια από τις κορυφαίες μορφές των σκηνοθετών της γενιάς του.
Ο τρόπος με τον οποίο φωτίζει απόκληρες και ανεξιχνίαστες πτυχές μοναχικών ανθρώπων με ιδιαίτερα χαρίσματα, κοινωνικοποιεί σε οικουμενικό επίπεδο την πρόθεσή του να μιλήσει για τη μοναξιά, τις φοβίες, τις εμμονές και τους κινδύνους που διατρέχει ο καθημερινός άνθρωπος.Που τελικά είναι πανομοιότυπες με αυτές κάθε ανθρώπου που επιδιώκει να ξεχωρίσει είτε απλώς για να επιβιώσει είτε για να γνωρίσει την καταξίωση που θα απαλύνει την οξύτητα των εμμονών του.

Στον «Μαύρο Κύκνο» η Νάταλι Πόρτμαν υποδύεται την Νίνα, μια μπαλαρίνα που ζει υπό την ασφυκτική ψυχολογική πίεση που της ασκεί η μητέρα της, επίσης πρώην μπαλαρίνα.
Είναι ένα εύθραυστο, αέρινο και ευκίνητο πλάσμα που ζει στη Νέα Υόρκη, μέσα σ ένα περιβάλλον ιδιαίτερα έντονων καλλιτεχνικών και ψυχολογικών καταναγκασμών.

Ο χορός παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή της, είναι για εκείνη ένας τρόπος κατανόησης του εαυτού της και μια δυνατότητα αυτοβελτίωσης.
Γι αυτό και όταν θα προκύψει γι αυτήν μια μεγάλη επαγγελματική ευκαιρία θα δοθεί ψυχή τε και σώματι στην κατάκτησή της.

Η απόφαση του καλλιτεχνικού διευθυντή Τόμας Λερόι να αντικαταστήσει την πρίμα μπαλαρίνα για την παράσταση «Η Λίμνη των Κύκνων» θα φέρει τη Νίνα στη θέση της υποψήφιας, μαζί με την ανταγωνίστριά της, τη νέα χορεύτρια Λίλη.
Η Νίνα φέρεται να είναι η πρώτη επιλογή στα μάτια του ιμπρεσάριου, ωστόσο η Λίλη διαθέτει ένα αξιολάτρευτο ατού που την καθιστά εξαιρετικά ανταγωνιστική:
Ένα μυστηριώδες ταμπεραμέντο και μια ικανότητα να αποδίδει χωρίς καμιά ιδιαίτερη υπέρβαση την σκοτεινή και ζοφερή πλευρά του ρόλου της, μέσα από μια ελευθερία που βασίζεται σε μια ανεξέλεγκτη, σκοτεινή δύναμη, που οφείλει την ύπαρξή και την ισχύ της στην ατιθάσευτη, αχαλιναγώγητη φύση της.
Για να πετύχει λοιπόν, η Νίνα, πρέπει να εξερευνήσει περισσότερο τον εαυτό της και να φτάσει μέσα από τη σωματική γεώτρηση σ ένα βάθος όπου όλα γίνονται ρευστά, αλληλένδετα και άκρως επικίνδυνα, όπως αντανακλώνται στα τοιχώματα της πραγματικότητας.

Εκεί, λοιπόν, όπου η Νίνα θα αναζητήσει να έρθει σε επαφή με την σκοτεινή πλευρά του εαυτού της, η ζήλια, η παράνοια και ο ανεξέλεγκτος τρόμος θα συγχωνευτούν με τον δημιουργικό οίστρο της σωματικότητας και την πυρετική επιβουλή της τελειομανίας, αποδίδοντας τον επώδυνο και τρομακτικό εφιάλτη της αυτογνωσίας που αποκτιέται υπό αφύσικες συνθήκες τρομακτικής πίεσης, ενώ η ονειρική πραγματικότητα, η διαστρέβλωση και η επιμήκυνση των πραγμάτων που περιτριγυρίζουν τη Νίνα θα είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα της καθόδου στα εσώτερά της.

Επιστρέφοντας στα προσκήνιο της ζωής της θα κουβαλήσει μαζί της όλες τις αποσκευές του επίπονου ταξιδιού της που οριοθετούν την επώδυνη μετάβαση από την νεανική αθωότητα στην βαριά σκιά της χειραφετημένης ενηλικίωσης.

Εξαιρετικό ψυχολογικό θρίλερ με φροντισμένο καστ, εμπνευσμένη σκηνοθεσία και μια κορύφωση εντελώς καθηλωτική, για την ευφυΐα του σώματος, τις ανθρώπινες εμμονές και τη δημιουργία σε συνθήκες αφόρητων πιέσεων.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: 8/10

Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2011

Κάνε το καλό και πες το στο λαό!


Αναγνωρίζουμε πολλά πλεονεκτήματα σε τούτη την εποχή, αλλά πρέπει να της προσάψουμε και κάτι πραγματικά δυσοίωνο! Αναφέρομαι στο «Βατερλό» που έχουν υποστεί, στο σύγχρονο αστικό περιβάλλον, οι μεγάλες ιδέες και οι προπατορικές ανθρώπινες αξίες, που αντανακλούν τις βαθύτερες και ακόρεστες ανάγκες μας για αγάπη, μάθηση, εξέλιξη και προσφορά.

Από την άλλη, αναρριχώνται στην θέση τους νέες αξίες καλογυαλισμένες και ατσαλάκωτες που εκφράζουν πιο επιδερμικές και ρηχές ανάγκες.Η ανάγκη της επίδειξης, για παράδειγμα, εκφράζεται μέσα από την αξία της πλήρους διαφάνειας στον ιδιωτικό βίο των ανθρώπων. Έτσι, όλα θα πρέπει να διαδραματίζονται κάτω από το φως του διαδικτυακού ήλιου, για να ικανοποιείται το πνεύμα της μοναξιάς του παρατηρητή.

Η εμπειρία ολοκληρώνεται μοναχά μέσα από την κοινοποίησή της, ενώ η χαρά της δημιουργίας νοθεύεται από την αγωνία της ανταπόκρισης που πρόκειται να συναντήσει.
Στις μέρες μας, οι άνθρωποι συνηθίζουν να κάνουν ενδιαφέροντα ή μίζερα πράγματα για τους ίδιους λόγους, ενώ η εικονική καταξίωση έχει αμβλύνει την ανάγκη για την απόκτηση της πραγματικής. Επίσης η εικονική επιβίωση αρχίζει να μας απασχολεί εξίσου με την πραγματική. Δύσκολα πλέον μπορεί κανείς να αναγνωρίσει κάποια αχνάρια περιεχομένου πίσω από την τελειοποιημένη πλαστικοποίηση των ημερών μας.
Η καλλιέργεια της εκτυφλωτικής επιφάνειας σε εμποδίζει να ψάξεις βαθύτερα, ενώ τα προσεγμένα προφίλ υπονοούν με μεγάλη πειστικότητα και παρουσιάζουν τα πιο ενδιαφέροντα πειστήρια μιας δήθεν προσεγμένης και αρμονικής ζωής.


Πλέον δεν χρειάζεται να κάνεις και πολλά πράγματα για να έχεις ένα κοινό που νομίζεις ότι σε παρακολουθεί. Και το να νομίζεις έχει πολύ μεγάλη σημασία στην εποχή μας. Είναι η μητροπολιτική κορυφή του σύμπαντος των ψευδαισθήσεων μέσα στο οποίο κουρνιάζουμε και χαλαρώνουμε.

Τίποτα όμως από αυτά δεν αποτυπώνει τα κενά, τις δυστυχίες, τις δυσαρμονίες και τις δυσκολίες της πραγματικής μας ζωής. Γι αυτό και σημειώνουν τόσο μεγάλη επιτυχία. Επειδή ουσιαστικά πρόκειται για τον εξωραϊσμό δυσάρεστων συναισθημάτων όπως της δειλίας που οδηγεί στην υπεκφυγή και τη φυγομαχία, και των ανείπωτων που μας πολιορκούν βασανιστικά. Και τελικά, η ψηφιακή καταξίωση είναι η ανδρεία που μας αναγνωρίζουν τα παράσημα που φέρουμε πάνω μας για τις μάχες οπισθοφυλακής που επιλέξαμε να δώσουμε.
Έτσι, όμως, ενισχύουμε διαρκώς τον φαύλο κύκλο του συναισθηματικού μας αδιεξόδου, μην προβάλλοντας την αλήθεια του μέσα μας και εθελοτυφλώντας μπροστά στις ανεπάρκειές μας που αντί για αφετηρίες σοφίας και βελτίωσης προωθούνται σαν όργανα εσωτερικού αποπροσανατολισμού και τελμάτωσης.Πάντα, λοιπόν, έχει σημασία το γιατί κάνουμε κάτι καθώς τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει ο καθένας για να αγιάσουν ή να βρωμίσουν τον σκοπό του, θα καθορίσουν αποτελεσματικά την ποιότητα της ζωής του.

Κι αυτό το γιατί στον σύγχρονο κόσμο εκφράζεται μέσα από δύο κυρίαρχους άξονες: από τη μια την ανάγκη για πραγματική βελτίωση κι από την άλλη την ανάγκη για επίδειξη, απόκτηση αποστάσεων, ελιτισμού, και εξάσκηση γοητείας.


Τελικά, μέσα μας, αλλά και παντού γύρω μας, οι ετικέτες που φορτωθήκαμε εκουσίως ή ακουσίως αντιμάχονται με την ισχνή πραγματικότητά μας σε μια πάλη με απρόβλεπτη εξέλιξη.

Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2011

Το πρωτάθλημα των ακραίων ανισοτήτων


Το σύνολο των Ελλήνων φιλάθλων που παρακολουθούν το ελληνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου το κάνουν με τον ίδιο τρόπο που καπνίζουν: από συνήθεια. Μια συνήθεια που δεν κατάφερε να αμβλύνει ούτε η παντελής έλλειψη θεάματος, ούτε η παντοδυναμία των κάφρων που κυριαρχούν στον χώρο, ούτε η αναξιοκρατία, αλλά ούτε και η έλλειψη δικαιοσύνης που προΐστανται.

Τέλη Αυγούστου, αρχές Σεπτεμβρίου, κάθε χρόνο, ξεκινάει η ίδια, απαράλλακτη παρωδία, για την οποία όλοι γνωρίζουν το τέλος της αλλά εξακολουθούν να συμμετέχουν μ ένα ενδιαφέρον που διαρκώς κορυφώνεται. Μοιάζει με μια αντανακλαστική αντίδραση της συλλογικής συνείδησης που προκαλεί προβληματισμό και τρόμο.
Μπορεί άραγε όπως και μια προσωπικότητα μια ολόκληρη κοινωνία να ξεγελάει κάθε τόσο τον εαυτό της για να έχει κάτι να απασχολεί τη μνήμη της και να ξεγελάει το χρόνο της; Η εμπειρία δείχνει ότι μπορεί και παραμπορεί.

Τα δεδομένα του ελληνικού πρωταθλήματος έχουν ως εξής: δύο ομάδες να έχουν ξεφύγει οικονομικά, οργανωτικά και παρασκηνιακά και όλες οι υπόλοιπες να συμβάλλουν στο πάρτι της διαχρονικής καταξίωσής τους. Είτε ως δορυφόροι, είτε ως σούπερ μάρκετ ταλαντούχων ποδοσφαιριστών.

Και το κρίσιμο ερώτημα είναι ένα: Άραγε έχει απομείνει στον Έλληνα φίλαθλο κάποιο ίχνος αξιοπρέπειας και αυτοεκτίμησης από το να εξωραΐζει με τη συμμετοχή τους τις ακραίες ανισότητες που διαμορφώθηκαν προϊόντος του χρόνου μεταξύ των αθλητικών σωματείων και να δίνει αξία, αίγλη και σημασία σε άδικα τρόπαια και λάφυρα; Θα με ρωτήσει κάποιος γιατί άδικα; Δεν έχουν άραγε τους καλύτερους ποδοσφαιριστές και δεν αποδίδουν συχνά το καλύτερο ποδόσφαιρο ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός; Νομίζω όμως ότι η απάντηση είναι απλή: Ακόμα κι αν κάποιες φορές συμβαίνει αυτό είναι επειδή οι αντίπαλοί τους δεν μάχονται με τα ίδια όπλα.

Κάποτε, στον καιρό των ιπποτών, δεν νοούταν δίκαιη μονομαχία, με όπλα διαφορετικής ποιότητας και εμβέλειας. Κρατούσε σπαθί ο ένας σπαθί θα κρατούσε κι ο άλλος, ή τουλάχιστον ένα όπλο της επιλογής του. Την ίδια αντίληψη προσπαθούν να διατηρήσουν, άλλοτε επιτυχημένα και άλλοτε αποτυχημένα, όλες οι προηγμένες αθλητικά χώρες. Εδώ, όμως, έχουμε μάθει να καυχιόμαστε όταν κερδίζουμε με τη χρήση ενός πυρηνικού πυραύλου κάποιον που κρατάει μια σφεντόνα και να νιώθουμε αίγλη και υπερηφάνεια για το σπουδαίο κατόρθωμά μας. Αν θέλουμε λοιπόν να μιλάμε για δίκαιο πρωτάθλημα και για πραγματικά λαμπρές ιστορίες και τρόπαια θα πρέπει να αποδεχθούμε την ανάγκη ύπαρξης κανόνων ίδιων για όλους. Όλες οι ομάδες να διαχειρίζονται παραπλήσιους οικονομικούς πόρους και να έχουν ή καλύτερα να μην έχουν την ίδια πρόσβαση στους μηχανισμούς.
Ίσως μια ριζοσπαστική λύση θα μπορούσε να ήταν η δημιουργία δύο ξεχωριστών πρωταθλημάτων με γεωγραφικό διαχωρισμό των ομάδων που θα συμμετέχουν και αναπτυξιακή προοπτική.Η κάθε Λίγκα να βγάζει μία θέση στο Τσάμπιονς Λιγκ και να μοιράζεται τις θέσεις του Europa League.

Τέλος ο πρωταθλητής Ελλάδας θα μπορούσε να βγαίνει μέσα από μια καταληκτική διπλή αναμέτρηση μεταξύ των δύο επιμέρους πρωταθλητών. Θεωρώ ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έδινε μια νέα πνοή όχι μόνο στις ποδοσφαιρικές ομάδες αλλά και στις ίδιες της τοπικές κοινωνίες που θα αποκτούσαν δικαίωμα στο όνειρο και ταυτόχρονα ένα ακαταμάχητο δέλεαρ για την προσέγγιση ισχυρών επιχειρηματικών κεφαλαίων και νέων επενδύσεων.

Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2011

Ένας καινούργιος κόσμος φτιαγμένος από παλιά υλικά


Το μεταναστευτικό είναι ένα ζήτημα εξαιρετικά πολύπλοκο και δραματικό από τη φύση του για να προσεγγίζεται στη βάση ξεπερασμένων ιδεοληψιών και κομματικών σκοπιμοτήτων. Με απλά λόγια, δεν είναι ένα πρόβλημα που λύνεται με απόλυτες λύσεις: να εκδιωχθούν όλοι ή να δοθεί άδεια παραμονής σε όλους.

Άλλωστε, ο τρόπος που διαχρονικά αντιμετωπίζεται από τις ενδιαφερόμενες χώρες που καλούνται να δώσουν την ίδια επιτακτική απάντηση στο προαιώνιο ερώτημα έχει σαν συνέπεια είτε την ευημερία και την ανάπτυξη, μεταναστών και ιθαγενών είτε τον ανθρώπινο πόνο και την έξαρση των κοινωνικών παθογενειών. Επίσης είναι κάτι περισσότερο από οφθαλμοφανές το γεγονός ότι και οι πολίτες για να αναπτύξουν μια επαρκή ευαισθητοποίηση για κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα πρέπει να νιώσουν ότι δεν συνθλίβονται από τα γεγονότα και τις συνθήκες που τα δημιουργούν.

Το ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι αναγκάζονται να αποκοπούν από τις ρίζες τους και να αναζητήσουν ένα ασφαλέστερο μέλλον σε κάποια άλλη γωνιά του πλανήτη, προσπαθώντας πάντα να ξεφύγουν από κάτι που απειλεί την επιβίωσή τους: ένα πόλεμο, μία δίωξη, ένα αυταρχικό καθεστώς, την πείνα ή τις συνέπειες μιας περιβαλλοντικής καταστροφής, αποτελεί το σημαντικότερο σκέλος του προβλήματος.

Αυτές, λοιπόν, οι ροές ανθρώπων, συχνά κατευθύνονται προς κοινωνίες, οι οποίες είναι ήδη επιβαρημένες με τα δικά τους προβλήματα, η επίδραση των οποίων με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχει αμβλύνει τα συναισθήματα ανοχής, αλληλεγγύης και κοινωνικής ευαισθησίας των πολιτών τους.


Για να είμαστε λοιπόν τίμιοι και εντελώς ειλικρινείς απέναντι στους ανθρώπους που ταξίδεψαν μέσα σε τραγικές συνθήκες και αναγκάστηκαν να αναζητήσουν μια νέα πατρίδα θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν και τις ανησυχίες των εγχώριων πληθυσμών, αλλά κυρίως να τους πούμε ολόκληρη την αλήθεια.

Ότι δηλαδή, σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, με μια αστικοποίηση που υπερέβη δημογραφικά εδώ και καιρό τα εσκαμμένα, με πλήρη εγκατάλειψη της υπαίθρου, χωρίς συμπαγή παραγωγικό ιστό, χωρίς βιομηχανία και οργανωμένο αγροτικό τομέα, με υποτυπώδεις υπηρεσίες και υποδομές με μια ανεργία να καλπάζει με τρομακτικούς ρυθμούς με λίγα λόγια χωρίς μεγάλες προοπτικές επαγγελματικής και ουσιαστικής αποκατάστασης, ακόμα και για ανθρώπους που διαθέτουν τυπικά προσόντα, δεξιότητες και μόρφωση, η ενσωμάτωση τόσων πολλών μεταναστών θα αποδεικνυόταν στην πράξη ανεδαφική και ανεφάρμοστη. Αλλά κυρίως θα όξυνε δύο τεράστια κοινωνικά προβλήματα: την εγκληματικότητα για λόγους επιβίωσης και το λαθρεμπόριο που κοντεύει να καταπιεί ολοσχερώς την πραγματική οικονομία.

Αντίθετα, τα πράγματα θα ήταν εντελώς διαφορετικά αν ο κύριος όγκος των μεταναστών επιμεριζόταν ισορροπημένα σε όλες τις χώρες της ΕΕ με γνώμονα τις δυνατότητες απορρόφησης και τις ανάγκες της κάθε μιας.Τέλος, το ζήτημα του πολιτικού ασύλου, για το οποίο η χώρα έχει κατηγορηθεί επανειλημμένως τον τελευταίο καιρό κρύβει κάποιες λεπτομέρειες τις οποίες προφανώς κανένας διεθνής οργανισμός δεν λαμβάνει υπόψιν.Για παράδειγμα, το γεγονός ότι η πλειοψηφία των μεταναστών μετακινείται χωρίς έγγραφα και άλλα αποδεικτικά στοιχεία έχει ως αποτέλεσμα να επικαλούνται οι περισσότεροι ότι προέρχονται από περιοχές που συγκαταλέγονται στην κατηγορία των χωρών που αντιμετωπίζονται κατά προτεραιότητα για την παροχή ασύλου.
Ψυχραιμία, λογική, καλή οργάνωση, και ευαισθησία σε συνδυασμό με οργανωμένες πιέσεις προς την ευρωπαϊκή ένωση για αναθεώρηση των συνθηκών περί μετανάστευσης που έχουν βάλει την Ελλάδα στο «κάδρο» είναι στοιχεία που θα έφερναν μεσοπρόθεσμα μια ισορροπημένη και βιώσιμη λύση του προβλήματος.Κυρίως, όμως, θα πρέπει όλες οι δυνάμεις του αναπτυγμένου κόσμου να στραφούν επιτέλους με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στην πηγή των προβλημάτων που δημιουργούν τις μεταναστατευτικές ροές, τους αναγκαστικούς εκτοπισμούς και τις μετακινήσεις πληθυσμών, ώστε αυτές να αποτελούν αποτέλεσμα επιλογής και όχι ανάγκης.

Η αποκατάσταση της ειρήνης, η φυλετική συμφιλίωση, η αποκαθήλωση των διεφθαρμένων κυβερνήσεων, η δημιουργία υποδομών και η υιοθέτηση της γνώσης και της σύγχρονης επιστήμης θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ανθρώπινους όρους διαβίωσης στους υπό μετακίνηση πληθυσμούς και να βάλουν σε μια τάξη το χαοτικό ντόμινο που προκαλεί σε ολόκληρο τον κόσμο ο αλληλοσπαραγμός, οι κοινωνικές αδικίες, η εγκληματικότητα, η πολιτική και οικονομική διαφθορά, η αστάθεια, η απερήμωση και η κλιματική λαίλαπα που μαστίζουν τις πιο ταλαιπωρημένες περιοχές του πλανήτη.

Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2011

Η προάσπιση της δημόσιας υγείας βλάπτει σοβαρά τις βιομηχανίες καπνού


Η ψυχολογία του μαθητή που κρύβεται στις τουαλέτες του σχολείου του προκειμένου να καπνίσει μακριά από τα μάτια καθηγητών και γονέων συνεχίζει να τον ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή του. Εκεί όπου πια δεν προσπαθεί να ξεφύγει από τα υποτιμητικά βλέμματα των υπολοίπων, αλλά από τις ενοχές και τους ακατανίκητους φόβους που του δημιουργούν οι διαρκείς επισημάνσεις για τους κινδύνους που διατρέχει η υγεία του.

Σ αυτές τις επισημάνσεις καλό είναι να προσθέσουμε και τις τελευταίες εξελίξεις.Σύμφωνα λοιπόν με αυτές το μυστήριο της ικανότητας των γυναικών να ζουν περισσότερα χρόνια από τους άνδρες λύνεται μέσα από έρευνες που αποδεικνύουν ότι οφείλεται στο γεγονός πως οι γυναίκες υιοθέτησαν μαζικά τη συνήθεια του καπνίσματος αρκετά χρόνια αργότερα από τους άνδρες. Άρα είναι απλώς θέμα χρόνου να ισοσκελιστούν τα δεδομένα.

Για τις καπνοβιομηχανίες όμως ο πραγματικός στόχος δεν είναι οι ενήλικοι. Αυτοί έχουν τραβήξει το δρόμο τους, υπερασπίζονται με πάθος τα καπνικά προϊόντα και δεν διστάζουν ούτε μπροστά στις αποκαλυπτικές επισημάνσεις των σύγχρονων ιατρικών δεδομένων.

Άλλωστε, οι ενήλικοι καπνιστές, αποτελούν τους ιδανικούς πελάτες για μια επιχείρηση. Καταναλώνουν μανιωδώς τα βλαβερά προϊόντα της και ταυτόχρονα συμβάλλουν στην καθημερινή εξάπλωση της επιρροής τους σε νέες ζώνες καταναλωτών. Γίνονται τα πρότυπα στη θέση των γοητευτικών προτύπων που τους επηρέασαν. Στο στόχαστρο λοιπόν των βιομηχανιών καπνού βρίσκονται κυρίως οι έφηβοι οι εν δυνάμει καπνιστές. Μάλιστα δεν χρειάζεται καν να κινητοποιήσουν κάποιον μηχανισμό ή κάποια καμπάνια προκειμένου να επηρεάσουν τις νέες γενιές να υιοθετήσουν την συνήθεια του καπνίσματος. Το ρόλο αυτό τον αναλαμβάνουν οι γονείς, τα πρότυπα, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα που δεν ανέχεται εναλλακτικές διεξόδους. Κι αν υποθέσουμε ότι κάποια από αυτά τα παιδιά στην κρίσιμη φάση της εφηβείας, όπου οικοδομούν την προσωπικότητά τους μέσα από την υιοθέτηση συνηθειών που θα καθορίσουν δια βίου την εξέλιξη τους, ξεφύγουν από τη μάστιγα του καπνού, θα είναι πολύ δύσκολο να κοινωνικοποιηθούν με τον απόλυτο τρόπο που επιθυμούν οι νέοι άνθρωποι.

Θα είναι υποχρεωμένοι να συχνάζουνε σε χώρους, όπου όλος ο κόσμος θα καπνίζει, όπου οι παρέες τους θα τους φυσούνε τον καπνό στα μούτρα, όπου οι αρχές δεν θα μπορούν να τους προφυλάξουν από την βλαβερή επέλαση αυτής της βαρβαρότητας. Άρα για τους νέους ανθρώπους οι επιλογές είναι σαφώς περιορισμένες και η υιοθέτηση της συνήθειας του καπνίσματος μοιάζει με μονόδρομο. Αυτός είναι ο κόσμος που τους παραδίδουμε.Αναφορικά τώρα με την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου έχω να επισημάνω ένα πράγμα.: Ότι ο μηχανισμός εφαρμογής του μέτρου είναι όχι μόνο ανύπαρκτος ποσοτικά αλλά και απρόθυμος ουσιαστικά να εφαρμόσει μια απαγόρευση που σε μεγάλο βαθμό αφορά και στην προσωπική απόλαυση των μελών του.

Η αλληλεγγύη μεταξύ καπνιστών αναδεικνύει την πλήρη απουσία συνειδητοποίησης της σκοπιμότητας του μέτρου. Η δε προσωρινή οπισθοχώρηση της κυβέρνησης με τον «καπνοφόρο» που επιχείρησε να επιβάλλει στις επιχειρήσεις που θα επέλεγαν να συνεχίσουν να επιτρέπουν το κάπνισμα όχι μόνο αδυνάτισε επιχειρηματικά το φιλόδοξο μέτρο, αλλά το τοποθέτησε στις ράγες μιας φοροεισπρακτικής λογικής.
Με αποτέλεσμα να κορυφωθεί η αντίσταση καπνιστών και επιχειρηματιών, όπως θα γινόταν απέναντι σε οποιαδήποτε άλλη εισπρακτική πολιτική.

Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 2011

Μυστική διπλωματία


Μικρά ή μεγαλύτερα πεδία συνεννοήσεων μεταξύ των κρατών προσδιορίζουν την έννοια της διπλωματίας. Της φανερής αλλά και της κρυφής. Αυτής που τα συμπεράσματά και τα αποτελέσματά της αποτυπώνονται ευκρινώς σε κοινές συνεντεύξεις και δελτία τύπου της ουδέτερης και ανώδυνης και της άλλης που προσπαθεί να παρακάμψει το κοινό περί δικαίου αίσθημα για να επισπεύσει τις διαδικασίες.

Γνωρίζουμε ότι κατά τους προηγούμενους μήνες, ο ιστότοπος “Wikileaks” βρήκε το θάρρος να κοινοποιήσει διαβαθμισμένες πληροφορίες και τηλεγραφήματα που η παγκόσμια διπλωματική τάξη προσπαθούσε να κρατήσει απόκρυφα τόσο για λόγους ουσίας όσο και ματαιοδοξίας.Και αυτό διότι, το προσωπείο της απεχθούς ουδετερότητας που χαρακτηρίζει ακόμα και τις επαφές αντίπαλων πόλων μοιάζει διαχρονικά με μια πολιτική μάσκαρα που κανένας διπλωμάτης αιχμής δεν επιθυμεί να αποχωριστεί.

Επί της ουσίας, πρόκειται για μια επιφάνεια που πρέπει να διατηρηθεί καλογυαλισμένη και ασημάδευτη για να προωθήσει τις πιο ουσιαστικές και εγκάρσιες εξελίξεις στο δεύτερο, αδημοσίευτο επίπεδο. Τις οικονομικές σχέσεις και τα εμπορικά συμφέροντα.

Συνήθως όμως η άχρωμη, ανεπαίσθητη και συγκαταβατική διπλωματία, που αποδίδει κάθε εναλλακτική αποκάλυψη σε θεωρίες συνομωσίας, δεν αποτελεί το πραγματικό πρόσωπο των διαπραγματεύσεων και των συμφωνιών μεταξύ των κρατών.

Μπορεί μεν να αμβλύνει κάπως τις προσωπικές αντιπαραθέσεις με την απουσία χαρακτήρα που την διακρίνει αλλά απέχει παρασάγγας από τα αποτελέσματα των πρακτικών και επώδυνων συνεννοήσεων. Αυτών που οι λαοί δεν τα πληροφορούνται ποτέ, αλλά συνήθως τα κατανοούν μέσα από τις αλλαγές που συντελούνται στην καθημερινή τους ζωή.

Η αστικοποίηση λοιπόν των διπλωματικών μυστικών είναι για την κοινωνία των πολιτών μια χρήσιμη και ευεργετική διατάραξη. Αρκεί να μην εξαντλείται σε ζητήματα ακτιβιστικού Life Style, κουτσομπολιά και φήμες, αλλά να αγγίζει την ουσία των πολιτικών παρεμβάσεων.

Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2011

American Vampire (GRAPHIC NOVEL)


Όταν ο Stephen King απαντούσε καταφατικά στην πρόσκληση του συγγραφέα Scott Snyder να συμμετάσχει με ένα μικρό προλογισμό στο φιλόδοξο εγχείρημα του American Vampire είχε στο μυαλό του μοναχά ένα πράγμα: να συμβάλλει με κάποιο τρόπο στην αποκατάσταση της πληγωμένης αξιοπιστίας των βρικολάκων , όπως αυτή συντελέστηκε μέσα από τη σειρά εφηβικών ταινιών τύπου twilight.

Ο μαιτρ του τρόμου, όμως, δεν αρκέστηκε μόνο σ αυτό: βλέποντας, όπως παραδέχεται ο ίδιος, να ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια του ένας προς έναν οι βασικοί χαρακτήρες της σειράς, μέσα από τα αριστουργηματικά προσχέδια του Rafael Albuquerque, θέλησε να καταπιαστεί με την αφήγηση ενός κομματιού της ιστορίας, εξέλιξη με την οποία οι υπόλοιποι συντελεστές δεν θα μπορούσαν παρά να τρίβουν με τρελή ικανοποίηση τα χέρια τους.


Τελικά ο Stephen King, όχι μόνο προσαρμόζεται και δένει αρμονικά στο δημιουργικό team, λειτουργώντας ως μέλος μια καλοκουρδισμένης ομάδας και δίνοντας πνοή σε μια ιστορία που ήδη είχε αποκτήσει τους βασικούς προσανατολισμούς της, αλλά και όπως παραδέχεται απολογητικά ανακαλύπτει στο Graphic Novel ένα μέσο με τεράστιες αφηγηματικές δυνατότητες, που τον εμπνέει και που ταιριάζει απόλυτα στην δημιουργική ιδιοσυγκρασία του. Αφήνει τέλος ανοιχτό το ενδεχόμενο να καλλιεργήσει αυτή τη σχέση του με το μέσο πιο συστηματικά στο μέλλον.Το American Vampire φιλοδοξεί να γίνει μια σειρά βιβλίων, η οποία θα ιστορεί τις περιπέτειες ενός βρικόλακα από την ανατολή του Αμερικανικού έθνους μέχρι και την περίοδο του μεσοπολέμου. Πρόκειται όμως για ένα ιδιαίτερο είδος Vampire, που διαθέτει μερικές εξαιρετικά ριζοσπαστικές δυνατότητες, όπως για παράδειγμα να μην επηρεάζεται από το φως του ήλιου.Σ αυτό το πρώτο βιβλίο παρακολουθούμε την παράλληλη αφήγηση δύο ιστοριών.Στο μέρος που έχει αναλάβει ο Scott Snyder ταξιδεύουμε στο Λος Άντζελες στη δεκαετία του 20, και παρακολουθούμε τα μπλεξίματα που έχει μια νεαρή ηθοποιός με μια ομάδα αιμοσταγών επιχειρηματιών-βρικολάκων από την Ευρώπη.

Στην ιστορία του Stephen King, που τοποθετείται στην άγρια δύση, ένας λόγιος με πλούσιες εμπειρίες παρουσιάζει σ ένα περιορισμένο κοινό το βιβλίο του που αφηγείται την πραγματική ιστορία του απόκοσμου Skinner Sweet, ενός Vampire από την Αμερική, διψασμένου για αίμα και εκδίκηση.

Τρεις ιδιαίτερα ταλαντούχοι δημιουργοί συνεργάζονται για να αποδώσουν ένα έργο γεμάτο πρωτοτυπία και ενδιαφέρον, που ανανεώνει τη μυθολογία του τρόμου με σχέδια και χρώματα που σε καθηλώνουν και λόγια που σου υπενθυμίζουν ότι ο πηγαίος φόβος είναι τελικά ένα συναίσθημα πολύ ευεργετικό για τον άνθρωπο.

Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2011

ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ 2009 (VIDEO-COLLAGE)

Video-Collage για τη διασπορά του φόβου με ταχύτητα που θα ζήλευε και ο πιο επιθετικός ιός.

The Tourist



Ο Alexander Pierce είναι ένας περιβόητος απατεώνας που ζει κυνηγημένος τόσο από τις Αρχές όσο και από κάποιους γκάνγκστερ.
Θα επικοινωνήσει με την σύντροφό του, τη γοητευτική Elise Clifton-Ward (Angelina Jolie), και θα της δώσει ρητές οδηγίες, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να κινηθεί. Σύμφωνα με αυτές, θα πρέπει να βρει κάποιον που να του μοιάζει ώστε να παραπλανήσει τους διώκτες του.
Η Elise, που εγκαταλείπει εσπευσμένα το Παρίσι και κινείται με προορισμό τη Βενετία, ενεργοποιεί τον αντιπερισπασμό, βρίσκοντας αυτόν που ψάχνει στο πρόσωπο ενός αμέριμνου τουρίστα του Frank Tupelo (Johnny Depp), μαθηματικού στο επάγγελμα που ταξιδεύει προκειμένου να επουλώσει τις πληγές που του άφησε η πρώην σύντροφός του. Αρκετά ευάλωτος και ανοιχτός σε νέα προκλήσεις ο Frank δεν θα αργήσει να υποκύψει στην γοητεία της μυστηριώδους Elise.


Δια χειρός του Γερμανού σκηνοθέτη Florian Henckel von Donnersmarck ο «Τουρίστας» αποτελεί το remake του γαλλικού φιλμ «Anthony Zimmer» (2005), που στην Ελλάδα δεν είχε την τύχη να συναντήσει την έξοδό του στις αίθουσες.
Με πολλά εξωτερικά γυρίσματα σε Παρίσι και Βενετία το “The Tourist” είναι ένα αρκετά ακριβό project, καθώς το κόστος για την παραγωγή του ανέρχεται στα 100 εκ. δολάρια, γεγονός που δημιούργησε βαθιές προσδοκίες, τις οποίες όμως δεν κατάφερε να ικανοποιήσει.

Οι δύο διάσημοι πρωταγωνιστές του αποτελούν τα δυνατά χαρτιά της ταινίας και αναπτύσσουν σχετικά καλή χημεία επί της οθόνης, αλλά καταβάλλουν στην πραγματικότητα μια άνιση προσπάθεια να εμψυχώσουν δυο χαρακτήρες που προφανώς δεν απέκτησαν βάθος στο χαρτί.

Η ταινία διαθέτει χιούμορ, αλλά όχι και το στοιχείο της έκπληξης που είναι απαραίτητο για να κλιμακώσει το σασπένς και να εντείνει το μυστήριο που προσπαθεί να αποδώσει μέσα από την ιστορία της.

Ικανοποιεί, όμως, τόσο η μουσική της επένδυση, όσο και η φωτογραφία, η οποία σε συνδυασμό με τις ενδυματολογικές επιλογές, αποδίδει την παλιομοδίτικη, στυλιζαρισμένη κομψότητα που ήθελε να περάσει ο Florian Henckel von Donnersmarck.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:6,5/10

'Αλογα κούρσας!


Η έννοια της «βιωσιμότητας» κυριαρχεί στην σύγχρονη παγκόσμια διπλωματία, σηματοδοτώντας ένα ασφυκτικά πιεστικό περιβάλλον και μια νέα εποχή που θέλει την ανάπτυξη να επιτυγχάνεται μέσα από σφιχτή οικονομική πολιτική. Αυτή, λοιπόν, εκφράζει την ανάγκη της παγκόσμιας τάξης για μόνιμες και σταθερές λύσεις που θα αμβλύνουν τις ρευστότητες και θα σταθεροποιήσουν συνολικά το οικονομικό περιβάλλον. Επειδή, προφανώς, τα ελλείμματα φαίνεται πως τρομοκρατούν τους τεχνοκράτες περισσότερο απ ότι οι ενδεχόμενες κοινωνικές αναταραχές.

Μιλάμε , λοιπόν, για μια ικανότητα επιβίωσης που απέχει κατά πολύ από την έννοια της ευημερίας, ή από συνθήκες ζωής μέσα σ ένα πλαίσιο αξιοπρέπειας, καθώς οποιαδήποτε κατάκτηση ενός καλού επιπέδου διαβίωσης αντισταθμίζεται από μια συνθλιπτική πραγματικότητα που μετατρέπει τους πολίτες σε άλογα κούρσας που ανταγωνίζεται το ένα το άλλο, ξεχνώντας να ζουν.


Στην πραγματικότητα, πρόκειται για οριακές επιτυχίες, γιατί μόνο κατ αυτόν τον τρόπο μπορείς να χαρακτηρίσεις την επιτυχία βιωσιμότητας μιας μονάδας ή ενός κράτους σε περίοδο ειρήνης. Αυτός είναι και ο επόμενος στόχος της Ελλάδας: η βιωσιμότητα του χρέους της, μέσα από τη δημιουργία συνθηκών πλήρους και ασφαλούς αποπληρωμής του.

Με απλά λόγια, ο καθένας από εμάς ξεχωριστά και όλοι μαζί ως σύνολο θα κληθούμε να προσαρμόσουμε τις ζωές μας στον εθνικό στόχο της επανάκτησης της αξιοπιστίας απέναντι στις αγορές και να θυσιάσουμε ορισμένα πράγματα ακόμα για να εξακολουθούμε να διατηρούμε το προνόμιο του απρόσκοπτου δανεισμού. Ένα ακόμη από εκείνα τα επεξεργασμένα οράματα της ιστορίας, που όχι μόνο δεν παρέχουν κίνητρο στους πολίτες για να συμβάλλουν στην υλοποίησή τους αλλά υπόσχονται μια ακόμη δύσκολη περίοδο με αντάλλαγμα αμφισβητήσιμες κατακτήσεις.

Φυσικά, ο άλλος δρόμος είναι ο ριζοσπαστικά αντίθετος. Έχει στο επίκεντρό του τη λιτότητα που ο καθένας μας μπορεί να επιβάλλει στον εαυτό μου, μέσα από ένα πνεύμα λογικών αυτοπεριορισμών, συνυπολογίζοντας τα έσοδα και τις δαπάνες του. Με απλά λόγια να ζήσουμε με αυτά που έχουμε, με αξιοπρέπεια και ελευθερία χωρίς να χρειάζεται κάθε τόσο να βρισκόμαστε στην διακριτική ευχέρεια των δανειστών. Παράλληλα, να αντιστεκόμαστε στην απόπειρα κατάργησης του κοινωνικού κράτους, η ύπαρξη του οποίου δημιουργεί συνεκτικούς κοινωνικούς δεσμούς και αποτρέπει τις κοινωνίες να μεταμορφωθούν από ζωνταντούς οργανισμούς σε σύνολα ατομικοτήτων.

Τέλος να απαιτήσουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο και καλύτερη ποιότητα ζωής, με λιγότερη πίεση και περισσότερη ουσία. Διότι, τελικά έτσι αντιμετωπίζονται και οι αγορές και το πνεύμα ασφυκτικής λιτότητας που επιχειρούν να επιβάλλουν.Με εκσυγχρονισμό των νοοτροπιών και απόκτηση νέων προσανατολισμών.

Παραπλανητικό είναι εν κατακλείδι και το δήθεν ενδιαφέρον της αγοράς για την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, προκειμένου να ενισχυθεί ο κύκλος της κατανάλωσης, μιας και έχουν αποδείξει επανειλημμένως ακόμα και σε περιόδους κρίσης, ότι τελικά πάντα βρίσκουν τρόπους χρηματοδότησης μέσα από τις κρατικές ενέσεις ρευστότητας και τις προκλητικές αφαιμάξεις των κρατικών προϋπολογισμών.

Πέμπτη 20 Ιανουαρίου 2011

Σημείο φυγής!


Ζήτησα από το προφίλ σου, πριν από μερικές ημέρες, να σου μεταβιβάσει τις πιο ειλικρινείς και θερμές ευχές μου, μα φοβάμαι ότι το παραμέλησε τελείως. Μου φάνηκε αρκετά πολυάσχολο και δεν θα με εξέπληττε καθόλου αν τελικά το αμέλησε ολοκληρωτικά. Δυστυχώς δεν κατάφερα να βρω εσένα την ίδια για να σου εκφράσω απευθείας την συμπάθειά μου και το ενδιαφέρον μου για όσα σου φέρει η ζωή μέσα στον κόσμο που θα γεννηθεί.

Σε πείσμα των καιρών που μας εξωθούν στην παραίτηση και την υπεκφυγή προσπάθησα να σε προσεγγίσω, αλλά διαρκώς έτρωγα τα μούτρα μου πάνω σε μια χαμογελαστή φωτογραφία. Ένα διάχυτο μειδίαμα που δεν μου άφηνε και εξαιρετικά περιθώρια συναισθηματικών ελιγμών.

Μερικές φορές, οκλαδίζομαι σαν παιδί μπροστά στην φωτογραφία σου και την ρωτώ αν μπορώ να δω την κυρία της να μιλήσω μαζί της κατά πρόσωπο. Επινοώ την απάντηση που μου εμπνέει το καθησυχαστικό ύφος της με την υπηρεσιακή ευγένεια που υπογραμμίζει ότι αυτή έχει εξουσιοδοτηθεί από την ίδια την κυρία προκειμένου να απορροφάει όλους τους κραδασμούς της αληθινής ζωής της.Επί του παρόντος, αποδέχομαι την «πόρτα» αν και κάπου κάπου το διασκεδάζω ακούγοντας από το προφίλ σου και μερικά εξαιρετικά ευφυολογήματα του τύπου: τα ηνία της ζωής μας τα έχει αναλάβει το κομμάτι εκείνο της ύπαρξής μας που τείνει να παραχωρεί εκουσίως τα δικαιώματα του και μαζί τις ευθύνες που αυτά συνομολογούν. Εν ολίγοις, παραδέχεται πως τα γυαλιστερά προφίλ μας, μάς έχουν στείλει τους απαιτητικούς και γκρινιάρηδες εαυτούς τους για ψάρεμα σε καταναγκαστικές διακοπές διαρκείας. Ερμητικό και απροσπέλαστο σαν χαμογελαστός κέρβερος το προφίλ σου φρουρεί νυχθημερόν την πύλη της ύπαρξής σου. «Από εδώ δεν περνάει κανείς, που να προοιωνίζει αγωνίες σκοτούρες και ανησυχίες» σου λέει. Κοιτώντας το ξεχνιέμαι καμιά φορά και παρασύρομαι σε ακούσιες ονειροπολήσεις.
Φορές φορές βλέπω σ αυτές τα προφίλ μας να μας υπόσχονται ότι θα μας γηροκομήσουν με όλες τις ανέσεις που επιβάλλει η γαλούχησή τους.. Άλλες πάλι να μας παραπετούν σαν σακιά με κοκάλα στα γηροκομεία των αποστραγγισμένων ψυχών.Κάποια άλλη φορά τα βλέπω να αυτονομούνται σαν χάρτινοι επαναστάτες και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που οι ίδιοι δεν εγκρίνουμε, αλλά χωρίς πια να μας πέφτει λόγος. Και άλλες πια να πασχίζουν να κατακτήσουν τη θέση μας και μετά να μην τους φτάνει ούτε αυτό.
Ένας προβληματισμός ωστόσο μου καίει το μυαλό. Άραγε, τα προφίλ μας θα είναι και για τα γεράματά μας τόσο καλή παρέα όσο είναι σήμερα; Θέλω να πω ότι, κρίνοντας από το δικό μου προφίλ που δεν είναι και το πιο διαχυτικό του κόσμου, μέχρι τα περισσότερα που έχουν αναγάγει την εχεμύθεια σε κατάρα και μιζέρια που κάποτε έπληξε την ανθρώπινη ταυτότητα, καταλήγω στην εξερεύνηση μιας θεμελιώδους ασυμβατότητας που χαρακτηρίζει την σχέση της τρίτης ηλικίας με την επικοινωνιακή σπατάλη της εποχής.
Στο πλαίσιο αυτής, η μεγαλύτερη αρετή των ηλικιωμένων που είναι η απρόσκοπτη περισυλλογή θα συναντήσει τον κακό της δαίμονα. Η άσκηση της λατρευτικής συνέργιας του απόκρυφου, η θαρραλέα και αναζωογονητική απόφαση να διατηρήσουν έναν προσωπικό τόνο στις τελευταίες τους αναπολήσεις θα αγγίξουν το τέλμα της αναγκαστικής αναθεώρησης. Η απόφαση τους να μην μοιραστούν τις εμπειρίες της τελευταίας τους επιστροφής με κανέναν θα αντιμετωπίσει ένα πρόσκομμα που δεν υπολογίστηκε.

Με παρακολουθείς ακόμα ή μήπως μιλάω στον αέρα; Όπως και να χει, θα σου στείλω μια τελευταία ευχή, σαν ανεπίστρεπτο αντίο αφού μάλλον πια δεν υπάρχεις όπως σε ήξερα, μα κάπως αλλιώς που δεν θα το ανακαλύψω ποτέ. Θα ήθελα, λοιπόν, να συναντήσεις κάποτε,, κάποιον από τους παλιούς σου γνωστούς. Εσύ, όμως, όχι το προφίλ σου. Και αυτός, όχι το δικό του.Έπειτα να σταθείτε σε θέση ανφάς απέναντι στην πραγματικότητα, άρα σε προφίλ ό ένας προς τον άλλον, με κρυμμένη δηλαδή τη μια πλευρά του εαυτού του ο καθένας.

Και να διασκεδάσετε σαν μικρά παιδιά παίζοντας το παιχνίδι των ατελείωτων παράλληλων μονολόγων που δεν τέμνονται πουθενά. Το υπαρξιστικό video game της εποχής που «τα σπάει».

Αυτό που ιστορεί την συνομιλία δύο ανθρώπων που τα λόγια τους φαίνεται να συγκλίνουν στον ορίζοντα μιας προοπτικής χωρίς βάθος. Ενός σημείου φυγής από την καθημερινότητα στο οποίο κατατείνουν όλες οι αδιασάλευτες παράμετροι της αποστειρωμένης πραγματικότητάς μας.

Κυριακή 16 Ιανουαρίου 2011

Ξημερώνει. Όνειρα γλυκά!

Στα μικροπεριβάλλοντά μας συχνά δεσπόζουν συζητήσεις μακροσκελείς ή εξαιρετικά βραχύβιες μέσα από τις οποίες αποκαλύπτεται η ανθρώπινη μικροψυχία, η νωθρότητας σκέψης και η στενότητα αντιλήψεων με τις οποίες αντιμετωπίζει ένα μεγάλο μέρος του κοινού ορισμένα ιστορικά ζητήματα. Οι υπεραπλουστεύσεις, οι γενικεύσεις, η διαρκής επίκληση των στερεοτύπων του είδους κάπου διάβασα κάτι που είχε πει είπε κάποιος, ο οποίος υπήρξε ή γνώριζε κάποιον μάρτυρα, τσουβαλιάζουν, θεωρίες, ιστορικές πραγματικότητες και γεγονότα στο ίδιο καζάνι για να παράξουν τον χυλό της ισοπέδωσης. Πάντα φυσικά εναντίον της μισητής αντίπαλης ιδεολογίας.

Αυτός λοιπόν ο στενόθωρος αναθεωρητισμός που συχνά επιχειρεί να εξισώσει τον σοσιαλισμό με τον ναζισμό καταλήγει πάντα να σου λέει: αυταρχικές δομές είχε ο ένας, αυταρχικές δομές κι ο άλλος. Εγκλήματα έκανε ο ένας, εγκλήματα κι άλλος. Στρατόπεδα συγκέντρωσης διατηρούσε ο ένας στρατόπεδα συγκέντρωσης κι ο άλλος.

Τελικό συμπέρασμα; ότι το φιλόδοξο πείραμα της αυτοδιαχείρισης της ανθρώπινης μοίρας που τελικά εξελίχθηκε σε μια πραγματική παρωδία των μαρξιστικών θεωριών υπήρξε το ίδιο πράγμα με τον φυλετικό διαχωρισμό και την επιχείρηση επιβολής στον κόσμο μιας ιδιαίτερης φυλής χωρίς ψυχικές και σωματικές ατέλειες.Να τολμήσουμε όμως με την ίδια λογική να εξισώσουμε και τον φιλελευθερισμό μαζί τους; Εξάλλου αυτός κι αν έκανε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Να τολμήσουμε να πούμε ότι περισσότερα ίσως κι απ όσα έκαναν και οι δυο άλλοι –ισμοί μαζί;


Μήπως να θυμηθούμε τους αποικιακούς πολέμους; Να θυμηθούμε τη δουλεία; Τους προληπτικούς πολέμους του Τζορτζ Μπους με τα 800.000 και πλέον ανθρώπινα θύματα; Τους διασπαστικούς πολέμους στην πρώην Γιουγκοσλαβία; Την αξιοποίηση των πιο λαμπρών μυαλών της ναζιστικής θηριωδίας μετά το 1945; Τις δύο ατομικές βόμβες, στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι; Τις πολιτικές διώξεις του δόγματος Μακάρθι; Τα ιατρικά πειράματα της CIA του 50 και του 60; Την υποστήριξη των πιο στυγνών δικτατοριών στην Αφρική και τη Λ. Αμερική; Την υποστήριξη της στρατιωτικής χούντας στην Ελλάδα; Την υποστήριξη της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο; Να πούμε για το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Γκουαντάναμο όπου κρατούνταν και συχνά βασανίζονταν για χρόνια άνθρωποι χωρίς να τους απαγγελθούν κατηγορίες; Να πούμε για τα βασανιστήρια στις φυλακές του Άμπου Γκράιμπ;Μήπως να μιλήσουμε και λίγο για το σήμερα; Για τους Αμερικανούς νοσηλευτές, οι οποίοι παραλαμβάνουν με τα ασθενοφόρα των φιλελεύθερων νοσοκομείων τους μόνο τους ασθενείς που διαθέτουν κάρτα υγείας ενώ εγκαταλείπουν επί τόπου τους υπόλοιπους; Ή καλύτερα να μην ξοδεύουμε άδικα το σάλιο μας;

Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011

Να μεταρρυθμιστούν οι αγορές κι όχι τα κράτη


Βρισκόμαστε σε κατάσταση πολέμου, θυμάται συχνά ο πρωθυπουργός, κυρίως όταν επιχειρεί να δώσει ένα δραματικό τόνο σε κάποια κρίσιμη ψηφοφορία, προσπαθώντας να αποφύγει τις όποιες διαρροές. Δεν τολμάει όμως να πει ξεκάθαρα το όνομα του αντιπάλου της Ελλάδας, των δυνάμεων δηλαδή που χρησιμοποιούν κάθε μέσο για να επιτύχουν τους σκοπούς τους: της αγοράς του χρήματος και των διεθνών οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης. Αυτών που δανείζουν τα δανεικά και αγύριστα των κρατικών κορβανάδων που εξυπηρετούν τα χρέη τους με «ενέσεις ρευστότητας» και πακέτα δισεκατομμυρίων προερχομένων από τις τσέπες των πολιτών, διατηρώντας παράλληλα σε προκλητικά επίπεδα τα bonus των χρυσοπληρωμένων στελεχών τους.


Σ αυτόν τον πόλεμο, λοιπόν, η Ελλάδα επιχειρεί να αμυνθεί θά λεγε κανείς τακτοποιώντας τους στρατώνες, τους χώρους φιλοξενίας και εστίασης των φαντάρων της και βελτιώνοντας τις συνθήκες πρόσβασης των σκοπών στις σκοπιές τους και τις υπηρεσίες τους. Πάσχει όμως από ιδέες και διορατικότητα που θα εμπνεύσουν μια πιο επιθετική στρατηγική. Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα προσπαθεί μέσα από μια φιλόδοξη επιχείρηση δημοσιονομικής προσαρμογής να κερδίσει τον σεβασμό του αντιπάλου της, γι αυτό εκπέμπει τόση ηττοπάθεια και αποπνέει αδυναμία και υποτέλεια.

Πολεμάει επιχειρώντας να εξυπηρετήσει τους όρους που της θέτουν οι αντίπαλοί της, ένα σχήμα οξύμωρο, πολεμάει με μεταρρυθμίσεις απέναντι στις ωμά αμετταρρύθμιστες πρακτικές των διψασμένων για κέρδος βαμπίρ των αγορών, που αρνούνται να μεταρρυθμιστούν σε ένα διαφορετικό πλαίσιο και που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να φέρουν την μπίλια του πονταρίσματός τους στο κατάλληλο χρώμα. Ποιο θα είναι αυτό; Τι θα τους αποφέρει περισσότερα κέρδη; Η μεσοπρόθεσμη εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους ή μια ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας; Με την υπάρχουσα κατάσταση οι χώρες απλώς θα το πληροφορηθούν περιμένοντας την ετυμηγορία του χρήματος.

Η αλήθεια είναι όμως ότι η Ελλάδα διάλεξε έναν πόλεμο οπισθοφυλακής και όχι τον επιτακτικό. Αυτόν δηλαδή που αποδυναμώνει ουσιαστικά τον αντίπαλο. Που προσπαθεί να τον βάλει στην θέση του, να τον μικρύνει, να του αφαιρέσει τις εξουσίες που η πολιτική του παραχώρησε, δημιουργώντας εκουσίως το έλλειμμα δημοκρατίας που χαρακτηρίζει τις σημερινές παγκόσμιες οικονομικές σχέσεις.

Είναι πολύ ευγενική και κόσμια και συμπεριφέρεται σαν μια μικρή επιχείρηση απέναντι σ ένα εξοργισμένο κράτος. Με λίγα λόγια εξυπηρετεί την σκωπτική και ανεπηρέαστη αντιστροφή των ρόλων πολιτικής-οικονομίας με ήπιες παρεμβάσεις θεωρητικού και δυνητικού χαρακτήρα, που όμως αποτελούν ασέβεια απέναντι στα όσα θυσίασε ατομικά ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας, ο οποίος πασχίζει για ένα καλύτερο επίπεδο διαβίωσης κι όχι για να κερδίσει το σεβασμό των αγορών.

Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2011

Η επανάσταση της απλότητας


Πίνακας: Elin Pendleton


Βάλσαμο για τις ταλαιπωρημένες ψυχές των Ελλήνων πολιτών αποδεικνύεται η επιστροφή τους στην ομορφιά των απλών λύσεων.
Είναι τέτοια μάλιστα η γοητευτική επίδρασή τους που συχνότερα από ποτέ συναντάς σήμερα ανθρώπους που δείχνουν πραγματικά και ανεπιτήδευτα ανανεωμένοι συχνά εξαιτίας της ταπεινής ανακάλυψης κάποιας ανεξιχνίαστης δυνατότητας που βρισκόταν για χρόνια μπροστά στα μάτια τους, αλλά που μόλις τώρα κατάφεραν να την αντικρίσουν, και που θέλουν οπωσδήποτε να της αφιερώσουν χρόνο και να μιλήσουν γι αυτήν. Το μυστικό τους βρίσκεται συνήθως στην χρήση κάποιων απλών, υποτιμημένων ως χθες, υλικών, που τους οδηγούν στην δημιουργία τεχνουργημάτων που εκπέμπουν πρωτοτυπία, ομορφιά, πολιτισμό και χρηστικότητα. Παράλληλα με τη γέννηση της ανάγκης για δημιουργία, αναπτύσσεται μέσα τους και το πνεύμα της προσφοράς που μοιάζει λίγο με τα πρώτα συναισθήματα που γεννάει ο έρωτας.


Γι αυτό και, η επιστροφή στην οικογενειακή μαγειρική στην καλλιτεχνική χειροτεχνία, στην πρακτική αξιοποίηση παρατημένων καλλιτεχνικών ανησυχιών, στην έντονη συμμετοχή στο δημόσιο διάλογο και στις δράσεις που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες πολιτών, αποτελεί και την πιο σαφή ένδειξη ότι ήδη έχει ανατείλει μια νέα εποχή που θα μπορούσε να γαλουχήσει στο πρόσωπο της απλότητας και της προσφοράς το αντίπαλο δέος του Life Style: της πραγματικότητας του ακραίου φορμαλισμού, του εύκολου και ετοιματζίδικου, της αναπαραγωγής, του ξεσηκώματος, της αποδυνάμωσης των δημιουργικών ανησυχιών των πολιτών, του εφησυχασμού, της αποχαλίνωσης, της λατρευτικής παράλυσης, της πολυτελούς μοιρολατρίας. Παρατηρεί πια κανείς ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιχειρούν να αναστήσουν κάτι εκ του μηδενός, κάτι προσωπικό, για να μπορέσουν αργότερα να το μοιραστούν με ορισμένους πρόθυμους συνοδοιπόρους τους και να δώσουν μια νέα νοηματοδότηση στη ζωή τους. Και γιατί όχι και μια νέα επαγγελματική διάσταση.


Η τεχνολογία θα μπορούσε να σταθεί πολύτιμος αρωγός στην συνειδητοποιημένη επανεκκίνησή τους. Άλλωστε, η δημιουργικότητα δεν ήταν ποτέ προνόμιο κάποιων προικισμένων φύσεων, όπως προέτασσε σκοπίμως η εποχή. Αντίθετα, υπήρξε πάντοτε απόφαση, επιλογή και δέσμευση μα πάνω απ όλα ευθύνη.Και ο σημερινός κόσμος διψάει πραγματικά για την τέχνη, την έκφραση, την μαγειρική, τη δημιουργία, τη δημοσιογραφία του μη επαγγελματία. Για τη μεγιστοποίηση του ελάχιστου, την εξύψωση του ταπεινού και ασήμαντου υλικού σε οικουμενική κλίμακα. Για το προσωπικό όνειρο που ο καθένας θα μπορούσε να κάνει πραγματικότητα μέσα από την ενεργοποίησή του σε δημιουργικές και παραγωγικές ενασχολήσεις.

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011

Τηλεσκότιση


Μέσα στον πολύχρηστο και εξόχως φιλτραρισμένο χώρο που μας περιβάλλει, φυσικό ή αστικό, οι παραστάσεις μας δεν θα επιτρεπόταν να είναι και τόσο θεαματικά παράταιρες μεταξύ τους. Συνεπώς, λίγο ως πολύ όλοι μας συναντούμε τους ίδιους τύπους ανθρώπων, πανομοιότυπες δυσκολίες και ισοδύναμη τυπολογία προβλημάτων που άλλοτε επιλύονται και άλλοτε λιμνάζουν, μέσα από τους ίδιους κανόνες και τις ίδιες απαράβατες εξαιρέσεις.

Θέλω να πω, ότι γνωριζόμαστε ίσως αρκετά καλά πια μεταξύ μας, ως αποδέκτες κοινών μηνυμάτων που είμαστε, ώστε να μπορούμε να καταλαβαίνουμε επαρκώς ο ένας τον άλλον και να μην κρίνουμε εξ ιδίων τα αλλότρια. Και αυτή την αλλοτριωτική διαμεσολάβηση την οφείλουμε στην τηλεόραση, το μέσο που άνοιξε διάπλατα το δρόμο στην ομογενοποίηση των συμπεριφορών μέσα από την πλήρη τυποποίηση των ερεθισμάτων.

Στις μέρες που διανύουμε, η καλλιέργεια της παθητικότητας, που έλκει την καταγωγή της στις απαρχές της ιδιωτικής τηλεόρασης, έχει αρχίσει να αποδίδει τους πρώτους ζουμερούς της καρπούς.

Η αναμασημένη τροφή πλασάρεται ως εύγεστο γκουρμέ και ο τηλεθεατής ως αναντίδραστος και δύσκαμπτος αποδέκτης μιας πραγματικότητας που υπονομεύει τις διανοητικές του δυνατότητες, επιχωματώνει διαρκώς τις τρύπες της ζωής του, και απαλείφει τις δύστροπες κορυφές, εκτείνει επί χάρτου τις τεθλασμένες του και αποθεώνει την τσιτωμένη και ολοκάθαρη ευθεία της προοπτικής του.

Δύσκολα μπορεί να εκτιμήσει κανείς που θα οδηγήσει ετούτη η παραλυτική φαντασμαγορία που εξισώσει τόσο απροκάλυπτα τις αξίες με τις απαξίες, τις δυσκολίες με τις ευκολίες, τα ουσιώδη με τα επουσιώδη.

Παρατηρώ πως τον τελευταίο καιρό αναπτύσσεται μια ιδιόμορφη τάση αποπομπής του μέσου. Οι αρνητές του πυκνώνουν διαρκώς τις γραμμές τους, αυξάνονται και πληθύνονται και διατρανώνουν προς κάθε κατεύθυνση την απόφασή τους να μην διατηρούν εφεξής τηλεοπτικούς δέκτες στο σπίτι τους.

Κρίμα μόνο που η χαρά τους παραμένει τόσο ατροφική και ανολοκλήρωτη μπροστά στη διαπίστωση πως το πνεύμα της τηλεόρασης ευημερεί και εκτός των ηλεκτρικών συσκευών, κυκλοφορεί στους δρόμους, περιμένει στις στάσεις των λεωφορείων, ερωτεύεται στις καφετέριες, κακολογεί στις κρεβατοκάμαρες, σιχτιρίζει στις λαϊκές αγορές. Αποτελεί μια καθολική και αναπόδραστη έλλειψη πνευματικότητας, μια τεχνητή γυαλάδα πάνω στις πολυκαιρισμένες ταπετσαρίες, τους νοτισμένους τοίχους, τα μαραγκιασμένα υποστυλώματα, τα ανάγλυφα σοβατεπί, τα συρταρωτά προγούλια των παλιών επίπλων.

Βρίσκεται μέσα στα βαθιά εντυπώματα της καθημερινότητάς μας, στα περιζώματα των κτηρίων μας, στα πρωινά, τα μεσημέρια και τα βράδια μας, στις αιτιάσεις των συμπεριφορών μας, στους στόχους που θέτουμε, στα όνειρα που κάνουμε, στις αποστροφές και τις προτιμήσεις μας. Βρίσκεται στις φανατικές πόλεις, στα αδυσώπητα χωριά, στους ανθρώπους με τους οποίους θα συνεργαστούμε, σ αυτούς που διαλέγουμε για να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας και στους άλλους που θα αναζητήσουμε μια παρηγοριά κι ένα απάγκιο σε μια δύσκολη ώρα.

Βρίσκεται ήδη αρκετά μακριά από την τεχνολογική εξάρτησή της από τους δέκτες και από τα σημεία εκπομπής της , φτάνοντας αναμοχλευτικά στα πιο δυσθεώρητα βάθη της ύπαρξής μας. Εκεί όπου γίνονται οι πιο λεπτομερείς επεξεργασίες της ζωής μας, πριν από κάθε μικρή ή μεγάλη απόφαση που καλούμαστε να πάρουμε , και που δεν φτάνει ποτέ η ισχύς ενός τηλεκοντρόλ.

Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2011

Περπατάει ο γάιδαρος;


Υπάρχει μόνο μία δυνατότητα για να διαφύγει κανείς από την σκληρή καθημερινότητα των μεγάλων αστικών κέντρων. Να αποφασίσει πως είναι σκόπιμο να ελαχιστοποιήσει τις μετακινήσεις του στην πόλη. Πρακτικά όμως μια τέτοια σκέψη είναι μη υλοποιήσιμη, καθώς κανένας ελεύθερος και συνειδητοποιημένος άνθρωπος δεν θα επέλεγε με ευκολία την εκούσια γκετοποίησή του. Τον αποκλεισμό του από τον παλμό του τόπου διαμονής του. Άρα απομένει να πληρώνει το αντίτιμο που απαιτεί η συμμετοχή του στη ζωή της πόλης του, το οποίο επιβαρύνεται με ρυθμούς που θα ζήλευε και η πιο πληθωριστική οικονομία.
Στην Αθήνα, η κατάσταση είναι γνωστή εδώ και πολλά χρόνια. Κάπως πήγε να διορθωθεί με το μετρό που έδωσε στην πόλη μια βαθιά ανάσα ανακούφισης που όμως όσο γρήγορα μεταφράστηκε σε μια σύντομη αναγέννηση του ιστορικού κέντρου, τόσο γρήγορα ξεθύμανε σαν αίσθηση, με συνέπεια την επώδυνη επιστροφή στις εικόνες των αρχών της δεκαετίας του 90.
Η σύνδεση του καθημερινού πολίτη με την οικονομική και κοινωνική ζωή συναντάει εκατοντάδες προσκόμματα. Οι συνεχείς κινητοποιήσεις στα συγκοινωνιακά μέσα δημιουργούν στην πόλη ασφυκτικές συνθήκες που επιτείνουν το κλίμα απαισιοδοξίας που έχει φωλιάσει στις ψυχές των ανθρώπων.
Στη Θεσσαλονίκη, τα πράγματα χειροτερεύουν μέρα με την ημέρα. Εκεί ακόμα μετρό δεν υπάρχει, τα μέσα μαζικής μεταφοράς απαξιώνονται διαρκώς, με την παράλογη αύξηση του αντιτίμου, την κακοσυντήρηση, την έλλειψη πόρων για την ανανέωση του στόλου. Οι πολίτες της αρέσκονται να χρησιμοποιούν το αυτοκίνητό τους για πάσης φύσεως μετακινήσεις, ενώ οι ποδηλατοδρόμοι χάσκουν αχρησιμοποίητοι αποδεικνύοντας ότι απαιτείται μεγάλη προσπάθεια για την εκπαίδευση ενός λαού που θέλει να μάθει να ζει σε βιώσιμες συνθήκες. Μ αυτά και μ αυτά η πόλη έχει μετατραπεί σε πρωταθλήτρια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Παρατηρεί κανείς τελευταία ότι δυσχεραίνουν διαρκώς ακόμα και οι δυνατότητες βαδίσματος στα πεζοδρόμια. Λίγο τα έργα του μετρό, λίγο η εκτόξευση της υπαίθριας λαθραγοράς έχουν αποστερήσει από τους πολίτες το δικαίωμα να περπατούν στην πόλη τους. Ακόμα και η παραδοσιακή κυριακάτικη βόλτα στην παραλία κατά μήκος της θάλασσας έχει μετατραπεί σε μια παράξενη εμπειρία, που πρέπει κανείς να ζήσει για να καταλάβει. Το ήδη στενό πεζοδρόμιο της Λεωφόρου Νίκης που διαχωρίζει τον δρόμο από την θάλασσα έχει χωριστεί σε τρεις λωρίδες. Μόνο η μεσαία από αυτές, η μικρή, διατηρείται για περιπατητική χρήση. Η αριστερή αποτελεί τον ποδηλατοδρόμο, με τους δύσμοιρους τους ποδηλάτες να αντιμετωπίζονται από τους θυμωμένους διαβάτες ως μέρος του προβλήματος. Η δεξιά πλευρά έχει καταληφθεί από πλανόδιους μικροπωλητές, που εκθέτουν την λαθραία πραμάτεια τους στα γεμάτα ενδιαφέρον μάτια ενός διαρκώς αυξανόμενου κοινού.
Υπάρχει όμως και μια αισιόδοξη διαπίστωση μέσα σ αυτό το ανυπόφορο στριμωξίδι.Ότι τα προβλήματα τα προκαλούμε συνήθως οι ίδιοι οι πολίτες στους εαυτούς μας, με τις συνήθειες, τις παραβλέψεις και τις επιλογές μας. Σ αυτό το πνεύμα η αξία μιας κάποιας υποτυπώδους οργάνωσης της κοινωνικής ζωής, έρχεται με απίστευτη σφοδρότητα για να πείσει και την πιο αυτοσχεδιαστική φύση, ότι δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερη βούληση και δράση χωρίς την δέσμευση των πολιτών σε κάποιους στοιχειώδεις κανόνες κοινής διαβίωσης και σεβασμού, οι οποίοι ουσιαστικά συμπληρώνουν την έλλειψη παιδείας που οδηγεί στην εξάρτηση από τους θεσμούς.
Το βέβαιο είναι ότι μια άλλη μικροπραγματικότητα είναι σίγουρα εφικτή. Και η Παιδεία θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή της. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το αν θα μπορούμε κάποτε να απολαμβάνουμε μια ωραία βόλτα στην πόλη μας, να φτάνουμε στην δουλειά μας στην ώρα μας, να αναπνέουμε καθαρό αέρα και να διατηρούμε μια πνευματική ηρεμία κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα εξαρτηθεί άμεσα από το εκπαιδευτικό ζήτημα. Η απόκτηση κουλτούρας και μόρφωσης είναι πιθανότατα η λύση στο μεγαλύτερο μέρος των προβλημάτων μας.

Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

Όταν θέλεις κάτι πολύ, μπορεί και να μην το αποκτήσεις!


Όταν ένας συγγραφέας θέλει πολύ να πουλήσει , όλο το σύμπαν συνωμοτεί ώστε να ξεχάσει την οικουμενική αποστολή του. Στην περίπτωσή μας αυτός ο συγγραφέας είναι ο Βραζιλιάνος Πάουλο Κοέλο, ο πλέον επιτυχημένος εμπορικά παγκοσμίως γραφιάς, που ξαφνικά και με την ευκαιρία της απαγόρευσης κυκλοφορίας του νέου βιβλίου του ανακάλυψε ότι στο Ιράν υπάρχει λογοκρισία και λέω ξαφνικά γιατί από το 1998 όπως παραδέχεται και ο ίδιος τα βιβλία του κυκλοφορούν κανονικά, σε αντίθεση με άλλων συναδέλφων του.
Απλώς τώρα το ιρανικό καθεστώς αποφάσισε να τιμωρήσει μ αυτόν τον τρόπο τον εκδότη του Κοέλο στο Ιράν, που πρόσκειται στον χώρο της αντιπολίτευσης και τα βιβλία του στην πολυτάραχη χώρα αποτέλεσαν τις παράπλευρες απώλειες αυτής της βεντέτας.Θορυβήθηκε ο συγγραφέας, όπως διαφαίνεται και από το κείμενο που δημοσίευσε στο Blog του, έθεσε προ των ευθυνών της την ηγεσία του βραζιλιάνικου υπουργείου Πολιτισμού και κινητοποίησε ολόκληρο το διπλωματικό σώμα της χώρας του που διαθέτει καλές σχέσεις με το ισλαμικό καθεστώς, προκειμένου, όπως τονίζει να αποκατασταθεί η παρεξήγηση.Τώρα τι είδους παρεξήγηση θεωρεί, ακριβώς, ο Κοέλο ότι υπάρχει, ένας θεός το ξέρει.

Πιθανότατα να εννοεί ότι ο ίδιος δεν γνώριζε από πρώτο χέρι τις πολιτικές πεποιθήσεις του εκδότη του, οπότε, θα μπορούσε πολύ εύκολα να τον απαλλάξει από τα καθήκοντά του ώστε να συνεχιστεί ο παγκόσμιος θρίαμβος των ευπώλητων βιβλίων του.

Και φυσιολογικά αργότερα να περιέλθει στην πρότερη αφωνία του σχετικά με τη διαρκή και μόνιμη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν, τον κοινωνικό στραγγαλισμό των γυναικών, τον θεοκρατικό έλεγχο της έκφρασης κτλ.

Αφού πλέον ο στόχος και για τους υποτιθέμενους «διανοούμενους» είναι η είσοδος τους στις μεγάλες αγορές, η μη παραβίαση των συμβατικών υποχρεώσεών τους με τους μεγάλους εκδοτικούς οίκους που δεν πρόκειται να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με καθεστώτα που αποτελούν κερδοφόρες ζώνες, και η εξυπηρέτηση των προσωπικών τους συμφερόντων, μέσω της μη όχλησης, δεν θα πρέπει να μας ξενίζει καθόλου αυτή η απροκάλυπτη μονομέρεια.Άλλωστε να μην ξεχνάμε ότι και στην χώρα μας η περίφημη και ανεφάρμοστη τελικά απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς δημόσιους χώρους είχε αναγκάσει αρκετούς σημαντικούς «διανοούμενους» να προτάξουν τα στήθια τους απέναντι στην κατάφορη παραβίαση του απαράβατου δικαιώματός τους να μοιράζονται την βλαβερή τους συνήθεια με τους άκαπνους. Θα μου πείτε, και καλά θα κάνετε, πως όλοι αυτοί είναι απλώς κακομαθημένοι και πως πρέπει να ενταχθούν σε μια διαφορετική κατηγορία από αυτήν του Κοέλο που είναι ένας παραδοσιακός έμπορος το λόγου. Όμως, η καταβαραθρωμένη έννοια της διανόησης εξακολουθεί να αντιμετωπίζει την κοινή, προδιαγεγραμμένη της πορεία και από τη ιλαρότητα της γραφικότητας που αντιμετώπιζε πριν από αρκετά χρόνια να αγγίζει σήμερα την κυνική αποκάλυψη των ιδιαίτερων προσωπικών ελατηρίων όσων σκέφτονται και εκφράζονται με τον λόγο, την μουσική, την εικόνα κτλ.Τελικά, βυθισμένος στον μικρόκοσμο της προσωπικής του ευδαιμονίας, ο διανοούμενος αυτού του τύπου αναγνωρίζει ως μοναδική λογοκρισία αυτή που πλήττει τα έργα του και μοναδική καταπάτηση αυτή που στρέφεται εναντίον των προσωπικών του δικαιωμάτων. Παράλληλα, αποζητά την οικουμενική επιρροή του μέσα από υλικές απολαβές και χειροπιαστά ανταλλάγματα. Κλείνει το μάτι στους δυνάστες πάσης φύσεως και μας λέει ακριβώς αυτό που θέλουμε να ακούσουμε μέσα από μια σειρά έργων που εμψυχώνουν το πιο καταρρακωμένο μέρος της ύπαρξής μας. Και τελικά όταν αποτυγχάνουμε να υλοποιήσουμε τις επαγγελίες του θα φταίει πάντα το γεγονός ότι δεν το πιστέψαμε αρκετά. Κι όχι φυσικά ότι κάποια πράγματα τελικά στη ζωή, υπακούοντας σε κάποιες κρυφές αρμονίες που εξασφαλίζουν μια υποτυπώδη ισορροπία, απλώς, δεν μπορούν να γίνουν.

Κυριακή 9 Ιανουαρίου 2011

Πολυπρόσωπος πόλεμος κατά της ακρίβειας


Τρέφει αυταπάτες όποιος θεωρεί ότι μια κυβέρνηση σε περίοδο οικονομικής κρίσης θα καταφέρει να πατάξει αποτελεσματικά την ακρίβεια. Διότι πολύ απλά θα ήταν σχεδόν μεταφυσικό να μην αντιμετωπίζαμε ακρίβεια σε μια ελλειμματική και ταυτόχρονα μη παραγωγική χώρα, όπου εκτός των άλλων δεν κατάφεραν ποτέ να αναπτυχθούν αναπτυξιακές πολιτικές αλλά και επιχειρηματικές αξίες, στο πνεύμα της προσφοράς που ανταμείβεται και όχι του εφήμερου ξεζουμίσματος. Για να το κάνουμε σε απλά πενηνταράκια, σ αυτή τη χώρα η επικαιρότητα είναι σχεδόν σ όλο της την μακριά ιστορική διαδρομή τόσο πυρίκαυστη που αποτρέπει τον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων πολιτικών στην βάση διαφορετικών νοοτροπιών. Κι αυτό συμβαίνει επειδή αρνούμαστε να αντιμετωπίσουμε με αποφασιστικότητα το πρόβλημα τη στιγμή που προκύπτει και διαρκώς το μεταθέτουμε προσθετικά σ ένα βαρύ φορτωμένο μέλλον.
Η δε περιβόητη μείωση της τιμής σε 200 και πλέον προϊόντα στα ράφια των σούπερ μάρκετ, που επαίρεται ότι κατάφερε να επιβάλλει το αρμόδιο υπουργείο, στην πραγματικότητα δημιουργεί προσωρινές εξοικονομήσεις που θα διακτινιστούν μέσα στους νέους λογαριασμούς της ΔΕΗ και των μεταφορών. Αυτό αποδεικνύει πως μόνο οι πολίτες με προσωπικές δράσεις και αυθόρμητες πρωτοβουλίες μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την ακρίβεια , αντιδρώντας συστηματικά, μόνιμα και στοχευμένα απέναντι στις προθέσεις κρατικών και επιχειρηματικών παραγόντων.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του κοινωνικού κινήματος μη καταβολής διοδίων που κλιμακώνει τις κινητοποιήσεις του στις εθνικές οδούς όλης της χώρας. Πρόσκαιρος σύμμαχος των πολιτών που σηκώνουν τις μπάρες και περνούν χωρίς να πληρώσουν τα τέλη φαίνεται να είναι και η γνωμοδότηση του προέδρου της Αρχής για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων, που δεν επιτρέπει να χρησιμοποιούνται φωτογραφίες με τους αριθμούς των οχημάτων των οποίων οι οδηγοί δεν πληρώνουν διόδια. Ωστόσο, από την Αρχή δίνεται η άδεια στο αρμόδιο υπουργείο να διαβιβάζει τα στοιχεία των οδηγών που δεν πληρώνουν την υποτιθέμενη υποχρέωσή τους.Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνουν στη δημοσιότητα στελέχη του κινήματος «Stop στα διόδια» ξεπερνούν το 20% τα ποσοστά των οδηγών που αρνούνται να πληρώσουν διόδια.Η αγανάκτηση των πολιτών είναι πέρα για πέρα δικαιολογημένη και στηρίζεται στο πνεύμα της οδηγίας της ΕΕ (1992/62) που τονίζει πως μόνο σε αυτοκινητόδρομους που πληρούν τις προϋποθέσεις ασφάλειας και φωτισμού επιβάλλονται διόδια.

Η ίδια οδηγία δε, ορίζει ως αυτοκινητόδρομο αυτόν που διαθέτει για τις δύο κατευθύνσεις κυκλοφορίας διακεκριμένα οδοστρώματα , που χωρίζονται μεταξύ τους είτε με διαχωριστική νησίδα είτε κατ' εξαίρεση με άλλα μέσα, χαρακτηριστικά που όπως δηλώνει ο Β. Παπαδόπουλος μέλος του Πανελλαδικού Συντονιστικού Ενάντια στα Διόδια, δεν τα έχουν οι περισσότερες εθνικές οδοί.Αυτή η αρχικά αυθόρμητη και πηγαία αντίδραση των πολιτών απέναντι στα πολιτική των χαρατσιών εκπέμπει υγεία και ελπίδα για περισσότερες δίκαιες κατακτήσεις.Κυρίως όμως φανερώνει μια τρομερή επίδειξη αποφασιστικότητας των πολιτών που όμοιά της δεν έδειξε καμιά κοινωνική ομάδα κατά την περίοδο της φοροεισπρακτικής καταιγίδας, αλλά και απέναντι στην αχαλίνωτη διάθεση της κυβέρνησης να ανακαλύπτει διαρκώς νέες διαστάσεις και δυνατότητες είσπραξης προκειμένου να αντιμετωπίσει τις ολιγωρίες, τις ατασθαλίες και την κακοδιαχείριση που οδήγησε όλες αυτές τις εταιρείες που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση εξάρτησης με τον δημόσιο τομέα στα σημερινά τους ελλείμματα.


Πρόκειται για μια μάχη εναντίον της ακρίβειας που υποσκάπτει καθημερινά τα θεμέλια του κοινωνικού ιστού και της άτυπης, αθόρυβης απομύζησης στις παρυφές των μέτρων που δεν μπορεί πλέον να γίνει αποδεκτή από τους πολίτες που βλέπουν πια τα εισοδήματά τους μόλις και μετά βίας να μπορούν να καλύψουν τις πάγιες ανάγκες τους. Όμως, επιβάλλεται αυτός ο πόλεμος κατά της ακρίβειας να αποκτήσει και νέες διαστάσεις και η ανυπακοή των οδηγών να μεταφερθεί και στις καθημερινές συναλλαγές των πολιτών με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Να αναπτυχθούν νέες πρωτοβουλίες πολιτών που θα εκπέμψουν με ευγλωτία και δράσεις το μήνυμα της κοινωνίας που ασφυκτιά υπό το βάρος των αυξήσεων που συνεπάγονται μικρότερη καταναλωτική εμπιστοσύνη γι αυτούς και ολοένα και λιγότερα έσοδα για τις επιχειρήσεις.

Σάββατο 8 Ιανουαρίου 2011

Η χρεοκοπία της απιστίας!

Πίνακας: JULIAN SCHNABEL
Είναι γλυκό το πιοτό της αμαρτίας, διατείνεται ο στίχος του αγαπημένου λαϊκού τραγουδιού που αναρριχάται ακόμα με γνήσιο καημό μέσα από τα έγκατα μιας ανεπίστρεπτης πραγματικότητας. Η σημερινή κατάσταση, όμως, στις ανθρώπινες σχέσεις μάλλον έχει αλλάξει άρδην τη γεύση του πιοτού, διαφορετικά δεν εξηγείται το γεγονός ότι ακόμα και αυτοί που αποτολμούν να το δοκιμάσουν κάθε άλλο παρά ευτυχισμένοι, ήρεμοι και ανακουφισμένοι αισθάνονται με την επιλογή τους.
Έχοντας ανοιχτά μάτια και αυτιά γρήγορα διαπιστώνει κανείς ότι η απιστία ως πρακτική έχει ξεπεράσει τα όρια των προσδοκιών και της πιο φιλελεύθερης φύσης.
Τη συναντάς παντού, ακούς διαρκώς ιστορίες γι αυτήν, αφηγήσεις γεμάτες γλαφυρότητα, παραδοχές με πόνο και δάκρυα που δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με αναζητήσεις μιας βαθύτερης και ειλικρινέστερης αλήθειας. Απιστίες, ανώριμες, ρηχές, τυχαίες και ανόητες όσο και οι γάμοι που τις προκάλεσαν.Απιστίες χωρίς νέα πίστη, απιστίες σε χρεοκοπία, μίζερες, αγχωμένες, δυστυχισμένες και καταθλιπτικές. Απιστίες που δεν γεννούν νέα πνοή στην καρδιά, παρά μόνο πρόσκαιρες και θνησιγενείς αναγεννήσεις, μισοτελειωμένες αυτοεπιβεβαιώσεις και καχεκτικές ελπίδες. Απιστίες που δεν γκρεμίζουν για να κτίσουν, αλλά για να ισοπεδώσουν, που κάνουν τους ανθρώπους πιο δυστυχισμένους απ όσο ήταν, βουτηγμένες σε βιαστικές ηδονές και οδυνηρές επιστροφές. Συναισθηματικά απαλλαγμένες, διανοητικά τεμπέλικες και ράθυμες, ανάξιες της ελευθεροφροσύνης τους.


Για τους άντρες, αποδράσεις από ένα καταπιεστικό περιβάλλον. Για τις γυναίκες, καταφυγές από μια καταθλιπτική κενότητα. Και για τους δύο ευκαιρία αποτίναξης ενός ζυγού που δεν ήταν έτοιμοι, μα ούτε και ώριμοι να κουβαλήσουν. Στο όνομα της ανάγκης δημιουργίας οικογένειας, χιλιάδες άτομα ανίκανα να διαχειριστούν τους ίδιους τους εαυτούς ανέλαβαν την ευθύνη της γέννησης και της διαπαιδαγώγησης των καρπών της σχέσης τους.Κι ακριβώς στο σημείο που η κακοτράχαλη ανηφόρα προκαλεί βογκητά εξάντλησης στους οργανισμούς τους, εγκαταλείπουν την προσπάθεια, τιμωρώντας τα παιδιά τους με την δική τους ανωριμότητα. Για ένα πετάρισμα της ψυχής, για μια κοπελίτσα που την ερεθίζει και μόνο η ιδέα του να κλέβει τον άντρα κάποιας άλλης (αλήθεια πόσες τέτοιες υπάρχουν πια;)για μια υποτυπώδη ελευθερία που δεν την σεβάστηκε όταν την είχε και δεν ξέρει να την χρησιμοποιήσει όταν την αποκτάει.

Αλλά και το μερίδιο ευθύνης των γυναικών είναι τεράστιο. Η αλήθεια είναι ότι ελάχιστες ενδιαφέρονται να βλέπουν τους άντρες τους πραγματικά ικανοποιημένους.Με το πέρασμα των χρόνων μεταμορφώνονται σε σκληρούς δεσμοφύλακες που καταπνίγουν κάθε απόπειρα δημιουργικής έκφρασης.Δημιουργούν ένα πόλεμο χαρακωμάτων με έπαθλο μικρές και μίζερες νίκες, μικρόψυχες επικρατήσεις, εικονικούς θριάμβους, αστόχαστες απαντήσεις. Χάνουν το παιχνίδι στα μικρά και ασήμαντα. Τρώνε το γάιδαρο και τους μένει η ουρά στο λαιμό.Στραγγαλίζοντας μία προς μία τις μικρές αναγκαίες ελευθερίες οδηγούν τον άνδρα στην διεκδίκηση της ανάγκης του να αναστήσει την μεγάλη, την σταθερή, την ακλόνητη, την αδιαπραγμάτευτη Έξοδο.


Έτσι, ο θρίαμβος της διάσπασης, της αποσπασματικότητας, της ασυνέχειας που κυριαρχεί στον κόσμο της τεχνολογίας κορυφώνεται και μέσα από τη ζωή των ζευγαριών. Αντίθετα, η ήπια ηδονή του κτισίματος, η αρμονία της συνέχειας, η ψυχική συμφιλίωση, και ο έρωτας που θυσιάζεται για την αγάπη δίνουν τη θέση τους σε τυπικές συμβατικές συγκατοικήσεις μεταξύ εχθρών για το καλό των παιδιών. Αυτών που ήρθαν κι αυτών που θά ρθουν!

Παρασκευή 7 Ιανουαρίου 2011

Η αρρώστια που πουλήθηκε ως γιατρικό


Κάθε προσπάθεια ερμηνείας μιας δέσμης κοινωνικών μεταβολών που βρίσκεται εν εξελίξει είναι καταδικασμένη να στεφθεί με αποτυχία, επειδή απαιτείται πάντοτε αρκετός χρόνος, ψυχραιμία και αποστασιοποίηση για κάθε ορθή κρίση. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που το επιδιώκουν, επιχειρώντας να προσδιορίσουν τα «απαιτούμενα να γίνουν» προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση με χρώματα δανεισμένα από την παλέτα της προσωπικής τους ιδεολογικής εξάρτησης.Αυτή την περίοδο μάλιστα, κυριαρχούν κυρίως οι απόψεις που πριν από μερικούς μήνες χαρακτηρίζονταν απροκάλυπτα ως νεοφιλελεύθερες. Αυτές ακούγονται πιο καθαρά και δυνατά από οποιεσδήποτε άλλες, ενώ οι παραδοσιακά αριστερές θέσεις έχουν περιέλθει σε μια αμήχανη σιωπή, που ρίχνει περισσότερο νερό στον μύλο των δυνάμεων που θεωρούν ότι η απάντηση στην κρίση είναι ακόμα μεγαλύτερη ελευθερία και δυνατότητα αυτορρύθμισης στις αγορές, λιγότεροι κανόνες, ελαχιστοποίηση των παρεμβάσεων.Βέβαια, αποτελεί μια παραδοξότητα της εποχής το γεγονός ότι βγαίνουν ενισχυμένες από αυτή την τεράστια παγκοσμιοποιημένη ταλαιπωρία οι απόψεις και οι θέσεις που την προκάλεσαν την ίδια ώρα που έννοιες όπως «κράτος πρόνοιας» και «κρατικός παρεμβατισμός» ενοχοποιούνται ευθέως και περιέρχονται σταδιακά υπό αίρεση, ταυτιζόμενες με τις αιτίες του προβλήματος.
Γιατί κακά τα ψέματα, την παγκόσμια οικονομική κρίση δεν την προκάλεσαν ούτε οι παθογένειες της ελληνικής οικονομίας, ούτε και το ευρωπαϊκό προνοιακό πρότυπο διαχείρισης. Την δημιούργησαν οι δυνάμεις της αγοράς που έμαθαν να δρουν και να κινούνται στην παγκόσμια σφαίρα με τρόπο αχαλίνωτο και ανεξέλεγκτο. Την αναπαρήγαγαν οι μεγάλοι όμιλοι, οι οποίοι κάποια στιγμή ένιωσαν υπεροπτικά άνετοι μπροστά στο ενδεχόμενο να δημιουργήσουν και να πουλήσουν χρηματοπιστωτικά προϊόντα χωρίς αντίκρισμα, κοινώς φούσκες, διότι μέσα στην πλήρη επικράτηση ενός δόγματος που ευνοούσε την πλήρη δυνατότητα αυτορρύθμισής τους, ένιωσαν τόσο υπερβατικά ισχυροί όσο στην πραγματικότητα τους είχε επιτραπεί να γίνουν.Μ αυτά και μ αυτά, η δημόσια σφαίρα ως αξία υποχωρεί διαρκώς, μαζί με το κόστος εργασίας, και τα συλλογικά δικαιώματα, ως η απάντηση σε ένα πρόβλημα που είχε εντελώς διαφορετική υφή και ρίζες με το φιλελεύθερο δογματισμό να καταφέρνει να επιβάλλει ως φάρμακο την ίδια την αρρώστια που περιχαράκωσε περισσότερο τους ανθρώπους στα δεσμά του ατομισμού και των ιδιωτικών λύσεων. Τελικά, η κρίση κάποτε θα περάσει και οι οικονομίες θα εξέλθουν από αυτήν ενισχυμένες και ορμητικές. Όμως θα έχουν επιδεινωθεί τόσο πολύ οι όροι εργασίας και διαβίωσης των πολιτών που θα πρόκειται για μια πύρρειο νίκη που θα αφορά μόνο αυτούς που θα μπορούν να ανταποκριθούν σε μια πραγματικότητα φειδώλη στις παροχές της και ιδιαίτερα φορτική στις απαιτήσεις της. Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε το παράδειγμα της Τουρκίας που σημειώνει αλματώδη ανάπτυξη, ενώ παράλληλα όλο και περισσότεροι άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο της γραμμής διατροφικής φτώχειας. Η ευημερία των αριθμών έναντι των ανθρώπων κυριαρχεί και στην γειτονική χώρα.Πρόκειται για μοντέλα ανάπτυξης που απευθύνονται μόνο σε όσους μπορούν να τα ακολουθήσουν. Όσους είχαν τα χρήματα και την τύχη να λάβουν μια καλή εκπαίδευση, να πληρώσουν για υπηρεσίες υγείας να αποκτήσουν ένα υποτυπώδες κοινωνικό στάτους. Οι υπόλοιποι αποτελούν για τους υπέρμαχους των φιλελεύθερων αξιών μικρές λεπτομέρειες της ιστορίας. Όσοι μπορούν να φροντίσουν για τον εαυτό τους και την πάρτη τους θα συνεχίσουν για έναν επόμενο γύρο, οι υπόλοιποι πρέπει να καθαρίσουν για λογαριασμό τους. Φυσικά, δεν έχει καμία απολύτως σημασία από πια αφετηρία ξεκίνησε ο καθένας για να βρεθεί στη θέση που βρίσκεται, ούτε αν έχουν όλοι τις ίδιες ευκαιρίες με κάποιους που απαιτούνε ελαχιστοποίηση της δημόσιας σφαίρας ώστε να μικρύνει η φορολόγησή τους και να γεύονται τις δημόσιες υπηρεσίες μόνο όσοι μπορούν να τις πληρώσουν. Μια πραγματικότητα πλήρους ατομιστικής προσέγγισης στοιχειοθετείται αποκλειστικά με ορθολογιστικούς όρους.Μόνο που οι ανθρώπινες ψυχές δεν μπορούν να υπαχθούν μέσα στην ψυχρή λογική των αριθμών. Κι ούτε είναι ρεαλιστικό να αποτελούν οι εφαρμοσμένες πολιτικές μια προβολή των μαθηματικών πράξεων σε παγκόσμια κλίμακα.

Πέμπτη 6 Ιανουαρίου 2011

Ondine


Βρισκόμαστε σ ένα μικρό Ιρλανδικό ψαροχώρι όπου ο Σίρακιουζ ζει μαζί με την μικρή του κόρη την Annie, η οποία πάσχει από νεφρική ανεπάρκεια.

Μια μέρα ο Σίριακιουζ θα σώσει μια μυστηριώδη γυναίκα από τη θάλασσα την Ondine και θα την φιλοξενήσει στο σπίτι του.

Στα μάτια της Annie η Ondine είναι ισάξια με γοργόνα, ένα μυθικό πλάσμα της θάλασσας, που έφερε χαρά και ευτυχία στο σπίτι τους.

Αντίθετα, ο Σίρακιουζ είναι περισσότερο πραγματιστής και θέλει να μάθει την ιστορία της κοπέλας, την προέλευσή της και τον προορισμό της.


Τα μουντά χρώματα που κυριαρχούν στο ιρλανδικό τοπίο αντανακλούν την μιζέρια μιας καθημερινότητας όπου ακόμα και οι μύθοι έχουνε χάσει την επιδραστική τους γοητεία.

Ο Neil Jordan στην τελευταία του ταινία καταπιάνεται με μια ανάλαφρη ιστορία αγάπης και αναπάντητων ερωτημάτων βασιζόμενος στην σκηνοθετική του εμπειρία και την μαγική του πένα από την οποία αναβρύζουν διάλογοι που σπαρταρούν.
Εξαιρετική και η φωτογραφία του Christopher Doyle, που παραδίδει ατμοσφαιρικά κάδρα βουτηγμένα στην παγωνιά και την μουντάδα της ιρλανδικής επαρχίας.


ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: 7/10


ΠΑΙΖΟΥΝ:
- Colin Farrell -- Alicja Bachleda- Dervla Kirwan- Alison Barry- Stephen Rea

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ
-Neil Jordan
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
- 111 λεπτά
ΠΡΕΜΙΕΡΑ
- 09-09-10

Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2011

Η δαιμονοποίηση του επαγγελματισμού


Πριν από αρκετά χρόνια τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης συνήθιζαν να χαρακτηρίζουν αθλητές όπως ο Νίκος Γκάλης, ο Παναγιώτης Γιαννάκης, ο Παναγιώτης Φασούλας ή ο Μπάνε Πρέλεβιτς , ως στυγνούς επαγγελματίες, που αγωνίζονταν μονάχα για τα χρήματα και το προσωπικό τους συμφέρον. Κατά κοινή ομολογία όμως οι προαναφερθέντες αθλητές, όχι μόνο διέπρεψαν στο άθλημά τους, αλλά έγραψαν και τις πιο λαμπρές σελίδες στην ιστορία των ομάδων που αγωνίστηκαν.Από τις αρχές της δεκαετίας του 80 κιόλας, το να χαρακτηριζόταν κάποιος ως στυγνός επαγγελματίας αποτελούσε μια μομφή, την οποία συνήθιζαν να καλλιεργούν οι επαγγελματίες παράγοντες και οι εξαρτημένες εφημερίδες για να τιθασεύσουν τις διαρκώς αυξανόμενες οικονομικές απαιτήσεις των σταρ της εποχής. Στον αντίποδα, συνάδελφοί τους που δεν μπορούσαν ούτε στη σφαίρα της φαντασίας να αγγίξουν τα στάνταρ της απόδοσής των μεγάλων αθλητών, χρησιμοποιούσαν με περισσή δεξιοτεχνία το όπλο του επικοινωνιακού λαϊκισμού για να κτίσουν καριέρες και να εξασφαλίσουν επίσης εξωπραγματικά για την εποχή τους συμβόλαια.Αυτοί πουλούσαν οπαδοφροσύνη, χάιδευαν τα αφτιά των φιλάθλων της ομάδας, την οποία κάθε φορά τύχαινε να υποστηρίζουν από τα παιδικά τους χρόνια, παραχωρούσαν πηχυαίες δηλώσεις που εξέθρεφαν το οπαδικό συναίσθημα και πυροδοτούσαν σκόπιμες εντάσεις, διαχωρισμούς και πολώσεις.Τελικά, αυτοί καταγράφηκαν στην συνείδηση του κόσμου ως αθλητές που έπαιζαν για τη φανέλα και αγαπούσαν την ομάδα.Η σύγκρουση μεταξύ αυτών των δύο αντιμαχόμενων νοοτροπιών φθάνει έως τις ημέρες μας, όπου ο παραδοσιακός λαϊκισμός έχει περάσει από τα πολιτικά μπαλκόνια στην καθημερινότητα των πολιτών.Κάποιοι ελάχιστοι εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται ως ψυχροί επαγγελματίες, απλώς και μόνο επειδή επιθυμούν να κρίνονται ναι να αμείβονται βάση της εργασίας τους. Αυτοί, συνήθως μιλούνε ελάχιστα, δεν κολακεύουνε τους οπαδούς, δεν πουλάνε συναίσθημα, ούτε και ψεύτικες προσδοκίες. Παράλληλα, η άλλη πλευρά εξακολουθεί να καλύπτει το κενό αξίας, ικανότητας και προσόντων που τη χαρακτηρίζει με λόγια και κινήσεις που αγγίζουν το θυμικό του κόσμου.Τελικά, ο παρασιτικός λαϊκισμός αποτελεί το μεγαλύτερο βαρίδιο και στον χώρο του αθλητισμού. Αντίθετα, ο επαγγελματισμός, ως αξία βελτίωσης και προόδου, εξακολουθεί να τρομάζει και να προκαλεί αποστασιοποίηση και ψυχρότητα. Οι ομάδες αρέσκονται να στηρίζονται σε παίκτες και προπονητές που δηλώνουν υποταγή και στρατιωτική πειθαρχεία στο μεγαλείο της ιστορικής πορείας του συλλόγου. Συνέπεια αυτής της νοοτροπίας είναι το γεγονός ότι όλοι αυτοί που έχουν έρθει, απλώς για να κάνουν καλά τη δουλειά τους, που δεν υπήρξαν ποτέ οπαδοί της συγκεκριμένης ομάδας, που δεν είναι πρόθυμοι να χαϊδέψουν τα αφτιά κανενός διαθέτουν ελάχιστη πίστωση χρόνου για να αποδείξουν την αξία τους. Εμφανώς η πίεση που ασκείται επάνω τους αντανακλά την αρχική καχυποψία και ως συνέπεια η έννοια του επαγγελματισμού που βασίζεται σε υψηλές εργασιακές αρχές και τεχνογνωσία εξακολουθεί να παραμορφώνεται και να κακοποιείται . Παράλληλα και οι ίδιοι οι επαγγελματίες λαϊκιστές (αθλητές ή προπονητές) υπονομεύουν την καριέρα τους γνωρίζοντας το πόσο πολύ θα δυσκολευθούν να βρουν εφάμιλλη δουλειά, αν κάτι δεν πάει καλά στο μέλλον, σ ένα επαγγελματικό περιβάλλον που κρίνεσαι για τις ιδέες και τα συναισθήματά σου και όχι γι αυτό που μπορείς να κάνεις. Στη διαμόρφωση αυτού του κλίματος συμβάλλουν τα μέγιστα και οι παραδοσιακές φόρμες διοίκησης των σωματείων που προκρίνουν το συναίσθημα έναντι του εξορθολογισμού και την ασφάλεια έναντι του μακροπρόθεσμου αποτελέσματος.

Δευτέρα 3 Ιανουαρίου 2011

Μαθήματα ανθρωπισμού εξ αποστάσεως


Το μεταναστευτικό είναι ένα ζήτημα με δύο κυρίαρχες διαστάσεις: την ανθρωπιστική και την κοινωνική. Όταν όμως η μία από τις δύο υποτιμάται ή παραγνωρίζεται γρήγορα μετατρέπεται σ ένα πρόβλημα τυφλό και ανεξέλεγκτο.Στην Ελλάδα, η παροιμιώδης συσσώρευση λανθασμένων προσεγγίσεων, η πολιτική αμηχανία, η έλλειψη πραγματικής οργάνωσης και δομών υποδοχής τόσων πολλών ανθρώπων έχει επιτείνει το πρόβλημα σε τραγικό βαθμό.Εξάλλου, στη χώρα μας, η αντανάκλαση του εκφυλισμού των ιδεολογιών έχει αφήσει δυο βασανιστικά απολειφάδια: Από τη μια την έλλειψη στοιχειώδους πραγματισμού, από την άλλη την απουσία κοινωνικής ευαισθησίας και ανθρωπισμού.Σ αυτό λοιπόν το Φεστιβάλ πολιτικών λαθών, άγνοιας και παραβλέψεων η θυματοποίηση γηγενών και μεταναστών είναι αυτονόητη, όσο δημιουργείται μια κατάσταση που δεν εξυπηρετεί κανέναν άλλον από τους λαθρέμπορους, και την μαφία της διακίνησης των μεταναστών.Σ αυτό το κλίμα, η φιλελεύθερη δεξιά εξακολουθεί να επικεντρώνει στο εγωκεντρικό πρόσωπό της προκαλώντας την κοινή γνώμη με απόψεις του τύπου: εμείς είχαμε τοποθετήσει το πρόβλημα στις ευρωπαϊκές του διαστάσεις, το αντιμετωπίσαμε με πιο αποτελεσματικό τρόπο κτλ. Ανοησίες, όμως: Η πραγματικότητα δείχνει ότι και στο μεταναστευτικό, η προηγούμενη κυβέρνηση είχε αποτύχει οικτρά, όπως σχεδόν και στο σύνολο των πολιτικών που εφάρμοσε.Από την πλευρά της η κυβέρνηση συνεχίζει την παράδοση αμηχανίας και έλλειψης σχεδίου των προκατόχων της και αφήνει τα προβλήματα να γιγαντώνονται ώστε κάποια στιγμή να αντιμετωπίζονται μόνο με δραστικές, βίαιες και απάνθρωπες παρεμβάσεις.Έτσι, ολόκληρες συνοικίες στα μεγάλα αστικά κέντρα παραδίδονται στην μοιρολατρία που διασπείρουν οι ακραίοι εθνικιστές επειδή ακόμα και η απλή λογική των μαθηματικών έχει ταυτιστεί σ αυτή τη χώρα με τους φορείς της ξενοφοβίας και του ρατσισμού.Τέλος, τα κόμματα της αριστεράς απογοητεύουν με τις ανεδαφικές προσεγγίσεις τους, μοιάζοντας εγκλωβισμένα στη στείρα και άγονη ρητορική που η κοινή γνώμη έχει μάθει να περιμένει να ακούσει από τα στόματα των εκπροσώπων τους. Η δε περίφημη μαζική ενσωμάτωση, σε μια χώρα που δεν παράγει ούτε θέσεις εργασίας, ούτε ευκαιρίες΄, στραγγαλίζει βάναυσα τη λογική και προκαλεί την ιστορική καταγραφή να μας υπενθυμίσει ανάλογες κυβερνητικές προσεγγίσεις σε χώρες που η Αριστερά είχε την ευκαιρία να κυβερνήσει, ή σε χώρες όπως η αχανής Αμερική, όπου μαζική ενσωμάτωση σήμαινε διαβίωση με όρους δουλείας.Τελικά, απολύτως καμιά πολιτική δύναμη δεν διαφαίνεται πως διαθέτει μια στοιχειώδη ιδεολογική ευελιξία, ώστε να προταχθεί το συνολικό συμφέρον έναντι της ιδεολογικής και κομματικής αποτίμησης.
Μ αυτά και μ αυτά, η κατάσταση στα μεγάλα αστικά κέντρα επιδεινώνεται με τέτοιους ρυθμούς που δημιουργεί το πεδίο για την ανάπτυξη μιας εγγενούς και όχι ιδεολογικής ξενοφοβίας.
Μεγάλοι πεζόδρομοι, πάρκα και πλατείες έχουν μετατραπεί σ ένα πελώριο μπιτ μπαζάρ που θυμίζει περισσότερο συνθήκες Καμπούλ, Ισλαμαμπάντ, Ιερουσαλήμ και Βαγδάτης, κι ενώ οι συνοικιακές αγορές στενάζουν κάτω από το ζυγό της ασφυκτικής φορολόγησης, η άνθηση του λαθρεμπορίου πριμοδοτείται με μια ύποπτη αφέλεια που γεννάει πολλαπλά επίπεδα ερωτημάτων, την ώρα που το ζητούμενο είναι η αναγέννηση του παραγωγικού ιστού.Παράλληλα, οι λαθρέμποροι ανθρώπινων ψυχών και προϊόντων βλέπουν την ευνοϊκή γι αυτούς συγκυρία να αναπτύσσεται πολύπλευρα και κάνουν χρυσές δουλειές εκμεταλλευόμενοι ανθρώπους που αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον.Μια κοινωνία όμως που ασθμαίνει οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά είναι σχεδόν αδύνατο να αποτελέσει γι αυτούς τους ανθρώπους τον τόπο της επαγγελίας.Αλλά, και ο εγκλωβισμός τόσων μαζικών ροών σε μια μικρή χώρα είναι μια δυσοίωνη εξέλιξη, μπροστά στην οποία η Ευρώπη εθελοτυφλεί αντιμετωπίζοντάς την με τη γνωστή βαρύθυμη και υπεροπτική νοοτροπία της. Παράλληλα, έχοντας βολευτεί από την κατάσταση, παραδίδει μαθήματα ανθρωπισμού εξ αποστάσεως, ενισχύοντας την πολυπρόσωπη τιμωρία μιας χώρας με συμφωνίες και συμβάσεις ανεδαφικές και ανεφάρμοστές.Όμως, όσο περνάει ο καιρός, όλες αυτές οι μακρινές φυσιογνωμίες ανθρώπων από άλλες χώρες που συναντάμε στην καθημερινότητά μας γίνονται κομμάτια της πραγματικότητάς μας, άρα και της ευαισθησίας μας. Αυτό σημαίνει ότι κάθε απόπειρα αποκατάστασης μιας δυσανάλογης, δυσαρμονικής και ασύμμετρης πραγματικότητας θα γίνεται όλο και περισσότερο επώδυνη για όσους βλέπουν τα πράγματα με μια ευαίσθητη λογική.Οι πολυπολιτισμικές κοινωνίες είναι άλλωστε το μέλλον της ανθρωπότητας, μέσα, όμως από συνθήκες στοιχειώδους οργάνωσης και ανάπτυξης κανόνων και αξιών που να συμβαδίζουν με τις καταγεγραμμένες δυνατότητες κάθε κοινωνίας.Διαφορετικά θα δημιουργούνται τερατώδη κοινωνικά μορφώματα με αφόρητες συνθήκες διαβίωσης για τους κατοίκους τους και πεδίον δόξης λαμπρό για τη μαφία του λαθρεμπορίου και της λαθρομεταφοράς.

Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2011

Ο μελαγχολικός θάνατος του στρειδάκη


Το σκοτεινό σύμπαν του Tim Burton αποκτά κατά καιρούς νέους πλανήτες και παίρνει διαρκώς νέα σχήματα. Όμως η μητροπολιτική βάση του παραμένει διαχρονικά αναλλοίωτη και σ αυτήν κυριαρχεί το αντισυμβατικό, το εξωπραγματικό, το απόκοσμο και το βαθιά ατμοσφαιρικό όραμα του ιδιοφυούς δημιουργού.

Έτσι, από τις προσωπικές του κατασκευές, μέχρι τα κείμενα και της πάσης φύσεως ταινίες του, διακρίνουμε πολύ εύκολα πως έχουμε να κάνουμε μ ένα πολύ ιδιαίτερο δημιουργό που έχει τοποθετήσει στο επίκεντρο του έργου του τον παράξενο, αλλόκοτο, μακάβριο, παρείσακτο άνθρωπο.

Ο «μελαγγολικός θάνατος του Στρειδάκη» δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα.
Αποτελεί μια πολύ ενδιαφέρουσα συγκομιδή σύντομων, παράξενων, σκοτεινών και περιπαικτικών ποιημάτων που αφηγούνται ιστορίες αλλόκοτων παιδιών που αναζητούνε την προσοχή και την αγάπη του κοινού.

Η Σκουπιδούλα, ο Στρειδάκης, η Βουντούλα και ο απανθρακάκης, μακρινά ξαδέλφια του Σκαθαροζούμη και του Ψαλιδοχέρη είναι τόσο ασυνήθιστα παιδάκια όσο και ο απάνθρωπος κόσμος μέσα στον οποίο ζούνε.

Η ζωή τους έχει κυρίως μια κωμικοτραγική διάσταση, που απεικονίζεται με εξαιρετική γλαφυρότητα και μέσα από την αφαιρετική εικονογράφηση του ίδιου του Burton, που συνοδεύει με απλά σκιτσάκια που σχεδόν ζωντανεύουν στο χαρτί, την υπέροχη συλλογή μακάβριων ποιημάτων για τον παρείσακτο που κρύβουμε μέσα μας και την αθώα νοσηρότητα που συχνά διακατέχει την παιδική ηλικία.

Unstoppable


Η ανεξέλεγκτη πορεία μιας αμαξοστοιχίας που κουβαλάει στα βαγόνια της θανατηφόρες τοξικές ουσίες πρέπει να ανακοπεί εντός των επόμενων λεπτών.

Η κινητοποίηση των αρχών είναι μεγάλη, αλλά διαρκώς προσκρούει στην πρωτοτυπία της περίπτωσης, που δεν είναι και η πιο συνηθισμένη που συναντά κανείς στο χώρο των μεταφορών.

Εκεί, όμως που οι ομάδες και οι συντονισμένες δράσεις αποτυγχάνουν αναλαμβάνουν δράση οι μονάδες και πιο συγκεκριμένα ένας βετεράνος μηχανικός (Denzel Washington) κι ένας νεαρός συνάδελφός του, προϊστάμενος αμαξοστοιχίας ((Chris Pine).

Οι δυο τους θα πρέπει να κάνουν τα πάντα για να αποτρέψουν τον εκτροχιασμό του τρένου, που μπορεί να βάλει σε κίνδυνο τις ζωές δεκάδων χιλιάδων κατοίκων και να το ακινητοποιήσουν με τις ελάχιστες δυνατότητες που διαθέτουν.

Ευχάριστη ταινία αδρεναλίνης μ ένα θέμα που δεν δυσκολεύεται να δεσμεύσει το ενδιαφέρον του κοινού.

Η μονοδιάστατη δράση του θέματος αντιμετωπίζεται με ένα πολύ καλό ρυθμικό μοντάζ, ενώ οι συναισθηματικές ιστορίες των ηρώων, όπως ξεδιπλώνονται με οικονομία μέσα σε κατάσταση αφόρητης πίεσης προσδίδουν στον ηρωισμό των χαρακτήρων περισσότερα ανθρώπινα στοιχεία.

Μια ταινία για την άγνοια κινδύνου και για τα εντελώς ιδιαίτερα και προσωπικά κίνητρα που διαθέτει κάθε άνθρωπος που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του προκειμένου να επιτελέσει μια ηρωική πράξη.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:7/10